ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ Ο ΦΤΩΧΟΣ ΣΤΗΝ ΚΩ

ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ Ο ΦΤΩΧΟΣ

Το Εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου του Φτωχού, το οποίο βρίσκεται στην οδό Αρτεμησίας απέναντι από το Στάδιο Κω, αποτελεί ένα σημαντικό μνημείο, το οποίο χτίστηκε κατά το 14ο με 15ο αιώνα και από τότε διασώζει δύο στρώματα τοιχογραφιών και πολλές χρονολογίες-χαράγματα.

Προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες για τη θρησκευτική και κοινωνική ζωή, όπως για την τέχνη της εποχής στην Κω.

ο Άγιος Νικόλαος ο Φτωχός το 2001

Είναι μικρός μονόχωρος καμαροσκέπαστος ναός με αψίδα ημικυκλική. Το προσωνύμιο "Ο Φτωχός" πολύ πιθανόν να αναφέρεται στη φιλανθρωπική δράση του Αγίου ως προστάτη των φτωχών.

Δεν αποκλείεται όμως να δόθηκε μετά το 1860, σε αντιδιαστολή με το μεγαλοπρεπή Μητροπολιτικό ναό του Αγίου Νικολάου που χτίστηκε τότε.

Το πρώτο στρώμα τοιχογραφιών τοποθετείται κυρίως το 15ο αιώνα., το δεύτερο στο διάστημα 1538-1565.

Το εσωτερικό του ναού

Οι τρεις Στρατηγοί μπροστά στον Άγιο Νικόλαο

Υπόλειμμα σκηνής "Σχολείου"-Χειροτονία Αγίου Νικολάου σε Διάκονο

Ο κύκλος του βίου του αγίου Νικολάου είναι η καλύτερα διατηρημένη σειρά παραστάσεων μέσα σε ναό. Οι δύο πρώτες παραστάσεις σήμερα κατεστραμμένες ήταν η Γέννηση του Αγ. Νικολάου και το Σχολείο. Ακολουθούν δύο από τις τρεις χειροτονίες του Αγίου (σε διάκονο και μετά σε επίσκοπο).

Έπειτα εικονίζεται η ιστορία των τριών στρατηγών. Ο Άγιος σώζει τρεις αθώους στη Λυκία από το δήμιο. Τυχαία στο περιστατικό παρίστανται τρεις στρατηγοί του Μεγ. Κωνσταντίνου.

ο Άγιος Νικόλαος ο Φτωχός το 2011

Αυτοί αργότερα κατηγορούνται άδικα στο Μ.Κων/νο ως προδότες από τον Έπαρχο της Κων/πολης Αβλάβιο και ρίχνονται στη φυλακή. Όταν ειδοποιούνται ότι πρόκειται να εκτελεστούν, θυμούνται τη θαυματουργική επέμβαση του Αγίου στη Λυκία και τον θερμοπαρακαλούν να σώσει και τους ίδιους.

Ο Άγιος εμφανίζεται στο όνειρο του Μεγάλου Κωνσταντίνου και του Αβλαβίου και διατάζει την απελευθέρωσή τους. Το επόμενο πρωί ο Μ. Κων/νος καλεί τους στρατηγούς, τους ρωτάει για τον Άγιο και του στέλνει με αυτούς δώρα. Στη συνέχεια, οι τρεις στρατηγοί παρουσιάζονται στον Άγιο, τον ευχαριστούν και του προσφέρουν τα δώρα του Μ. Κων/νου. Ακολουθεί το θαύμα της προικοδότησης των τριών αδερφών. Έπειτα, πιθανόν ν' απεικονιζόταν ένα από τα θαλασσινά θαύματα του Αγίου και ίσως η κοίμησή του.

ο Άγιος Νικόλαος ο Φτωχός το 2012

Μαρμάρινη λεπτομέρεια

φωτογραφίες: Sophia Karagianni
κείμενο Ιστορία της Κω Γ' τόμος-Α. Κίννα, Δ. Κώστογλου, Ο. Τουρκομανώλη, Μ. Φάκκου, Κ. Χατζηνικολάου, Δ. Σοφού (σελίδα 33)

Ακολουθεί η μετάφραση του κειμένου στα αγγλικά:

SAINT NICHOLAS THE POOR

The small church of Saint Nicholas the Poor, located on Artemesias Street opposite the Kos Stadium, is an important monument dating from the 14th–15th century. Since its construction, it has preserved two layers of wall paintings as well as numerous dated inscriptions and graffiti, offering valuable information about the religious and social life of the period, as well as the art of medieval Kos.

Saint Nicholas the Poor in 2001

It is a small, single-aisled, barrel-vaulted church with a semi-circular apse. The epithet “the Poor” most likely refers to Saint Nicholas’ charitable activity as the protector of the poor.

However, it is also possible that the name was given after 1860, in contrast to the imposing Metropolitan Church of Saint Nicholas that was built at that time.

The first layer of wall paintings dates mainly to the 15th century, while the second layer dates to the period 1538–1565.

Interior of the church

Iconographic Program

The Three Generals before Saint Nicholas

Remains of the “School” scene – Ordination of Saint Nicholas as Deacon

The cycle of the Life of Saint Nicholas is the best-preserved narrative series depicted inside a church. The first two scenes, now destroyed, were the Birth of Saint Nicholas and the School. These were followed by two of the three ordinations of the Saint (first as Deacon, then as Bishop).

Next is depicted the story of the Three Generals. Saint Nicholas saves three innocent men in Lycia from execution. By chance, three generals of Emperor Constantine the Great are present during this event.

Saint Nicholas the Poor in 2011

Later, these generals are falsely accused of treason against Constantine the Great by Ablabius, Prefect of Constantinople, and are thrown into prison. When they are informed that they are about to be executed, they recall the Saint’s miraculous intervention in Lycia and fervently implore him to save them as well.

Saint Nicholas appears in a dream to Constantine the Great and to Ablabius, ordering the generals’ release. The following morning, Constantine summons the generals, questions them about the Saint, and sends gifts to him through them. The three generals then present themselves before Saint Nicholas, thank him, and offer the gifts of Constantine the Great.

This is followed by the Miracle of the Dowry of the Three Sisters. Subsequently, one of the Saint’s maritime miracles may have been depicted, and possibly also his Dormition.

Saint Nicholas the Poor in 2012

Marble detail