ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ, ΚΑΣΤΡΟ ΑΝΤΙΜΑΧΕΙΑΣ

ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ, ΚΑΣΤΡΟ ΑΝΤΙΜΑΧΕΙΑΣ

Εντός του μεσαιωνικού φρουρίου της Αντιμάχειας και κατά τη ΒΑ του πλευρά κείται το ναϋδριο του Αγίου Νικολάου.

Πρόκειται  για μονόχωρο οικοδόμημα, το οποίο εμφανίζει ορθογωνίου σχήματος κάτοψη (εσωτ. Διαστ. 5.27Χ2.98 μ.) και καλύπτεται με κτιστή κάμαρα  και υδραυλικό κονίαμα (κουρασάνι) εξωτερικά).

Η ανατολική του πλευρά περατούται σε μιαν αψίδα , εσωτερικά ημικιλυνδρική (χορδής 2.50 μ. και βέλους 1.25 μ.) και εξωτερικά τρίπλευρη ή ημιεξαγωνική. Στο μέσο της δυτικής πλευράς ανοίγεται η είσοδος (πλατ. 1.00 μ.). Το δάπεδο καλύπτεται  με πήλινες πλάκες (0.27 Χ 0.27 μ.).

Εξωτερικά και πάνω από την είσοδο είναι εντοιχισμένη μια πλάκα από λευκό μάρμαρο (0.67 Χ 0.57 μ. ) με οικόσημα ιπποτικά, μεταξύ των οποίων βρίσκεται και το οικόσημο του Μεγάλου Μαγίστρου του Τάγματος των Ιπποτών της Ρόδου FABRIGIO DI CARRETTO (1513-1521) με την χρονολογία 1520.

Στο εσωτερικό  του ναού διατηρούνται λείψανα από τοιχογραφίες. Ειδικότερα διακρίνονται τα εξής:

Καμάρα: Στο κλειδί της καμάρας υπήρχε ταινία διακοσμητική, αποτελούμενη από συμπλεκόμενα σχήματα, εντός των οποίων εικονίζονταν πιθανότατα μορφές Προφητών της Παλαιάς Διαθήκης. Στις λοιπές επιφάνειες της καμάρας εικονίζονταν σκηνές από τον κύκλο του Δωδεκαόρτου.

Νότιο μισό καμάρας: Γέννηση του Χριστού. Δεν διατηρούνται λείψανα, 2. Υπαπαντή, 3. Βάπτιση του Χριστού.

Βόρειο μισό καμάρας: Υπάρχουν λείψανα τοιχογραφιών, τα οποία έχουν καλυφθεί με γαλάκτωμα ασβέστη. Πρόκειται πιθανότατα για σκηνές από τον κύκλο του λεγόμενου Δωδεκαόρτου, ήτοι θα εικονιζόταν ο κύκλος των Παθών και η Ανάσταση του Χριστού.

Ο αιώνιος δάσκαλος Μάνος Μαστρογιώργης εξηγεί στους πεζοπόρους ότι μάλλον πρόκειται για περιρραντήριο

Βόρειος τοίχος: Στο δυτικό του τμήμα διακρίνονται λείψανα, πιθανώς από την παράσταση του Αγίου Χριστόφορου.

Δυτικός τοίχος: Πάνω ακριβώς από την είσοδο εικονιζόταν η παράσταση της Κοίμησης της Θεοτόκου. Διακρίνονται στο κέντρο της σύνθεσης: ο Ιησούς Χριστός και γύρω απ’ αυτόν διάφορα πρόσωπα.

Οι τοιχογραφίες αυτές είναι καλής ποιότητας και προέρχονται πιθανώς από τον 16^ο αιώνα.

Ο ναός του Αγίου Νικολάου έχει εγκαταλειφθεί εδώ και πολλά χρόνια αν και διατηρείται σε σχετικά καλή κατάσταση από κτιριακής άποψης. 

Στον εξωτερικό περίβολο του ναού υπάρχει στέρνα (κατασκευή για τη συλλογή των ομβρίων υδάτων) και δεξαμενή διανομής του νερού στον οικισμό. Στον εξωτερικό τοίχο της δεξαμενής υπάρχουν δύο μαρμάρινες πλάκες. Η κάθε πλάκα έχει μία τρύπα, η μία είναι πολύ μικρή και η άλλη μεγάλη, πιθανώς υπήρχαν κρουνοί για την υδροδότηση του οικισμού. Παρ'ολ' αυτά εγώ δεν έχω δει άλλη παρόμοια περίπτωση δεξαμενής.

Κείμενο: Χριστιανικά Μνημεία της Νήσου Κω-ΙΙ Τοιχογραφημένοι Ναοί Βυζαντινής και Μεζαβυζαντινής Εποχής- Δρ. Ιωάννου Ηλ. Βολανάκη

ΤΑ ΚΩΑΚΑ-τόμος Γ' σελίδες 84-86 

Φωτογραφίες: Sophia Karagianni