ΑΓΙΑ ΑΝΝΑ ΚΑΙ ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΣΤΑΔΙΟ ΣΤΗΝ ΚΩ

ΑΓΙΑ ΑΝΝΑ ΚΑΙ ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΣΤΑΔΙΟ ΣΤΗΝ ΚΩ

Το Ιερό Παρεκκλήσιο της Αγίας Άννας βρίσκεται κοντά στο κέντρο της πόλης της Κω (Μεγ. Αλεξάνδρου και 25ης Μαρτίου) μέσα σε ένα μεγάλο αρχαιολογικό χώρο. Η ανέγερσή του έγινε ανάμεσα στο 13ο και 14ο αιώνα μΧ και φυσικά, ήταν μία από τις εκκλησίες που υπήρχαν κατά την Τουρκοκρατία στην πόλη της Κω.

Το 1842, ο Μητροπολίτης Κύριλλος και η Συνέλευση των προκρίτων αποφάσισαν να διαθέσουν ομολογίες ως δάνεια "δια τα κοινά πράγματα" και όρισαν "τα περιβόλια της Αγίας Άννης και Αγίας Μαρίνης, το αμπέλιον του Αγίου Γεωργίου και το χωράφιον του Αγίου Γαβριήλ να ανήκουν εις το σχολείον, να θεωρούνται και να είναι κτήματα αυτού, προς εξοικονόμησιν των εξόδων του εις διδασκάλους και λοιπά" (Ιστορία της Νήσου Κω-Β.Χατζηβασιλείου)

  

Η Αγία Άννα βρίσκεται στη συνοικία "Ταμπά-Χανέ" της πόλης της Κω, προς το βορειοδυτικό μέρος.
Σύμφωνα με τον Εμμανουήλ Ι. Καρπάθιου (Μητροπολίτου Μεσημβρίας της επί Ευξείνω) στο "Εκκλησία Κω Δωδεκανήσου"-Τόμος Πρώτος, βιβλίον Δεύτερον, Αθήνα 1969, το 1900 ο Εβραιογερμανός Αρχαιολόγος Ροδόλφος Χέρτζογκ ενεργήσας στην περιοχή του παρεκκλησίου ανασκαφές, ανακάλυψε το μωσαϊκό του Ορφέως.

ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΣΤΑΔΙΟ
Το στάδιο, που βρίσκεται μπροστά στο παρεκκλήσι της Αγίας Άννας (ΝΔ των ερειπίων των βόρειων Θερμών), ανήκει στο πρώτο μισό του 2ου π.Χ αιώνα.Το 1900 ο Herzog ανακάλυψε, αρχικά τη λεγόμενη "άφεσιν" του σταδίου, τα υπολείμματα δηλαδή, επτά τουλάχιστον κολονών, υποστηλωμάτων,

ενώ ο Laurenzi βρήκε αργότερα κατά μήκος της δυτικής κλίσης του εδάφους κάποιον αριθμό καθισμάτων από τραβερτίνη, τοποθετημένων σε διάφορες σειρές, που επιβεβαίωσε την ταύτιση των ευρημάτων αυτών με το Στάδιο. Κατά τις ανασκαφές του Morricone (1939-1940) δεν βρέθηκε κανένα κάθισμα επιτόπου, βρέθηκαν όμως χωμένες οι μεγάλες πλάκες του στυλοβάτη από μαυρογάλανο μάρμαρο, πάνω στο οποίο στηρίζονται οι βάσεις των κολονών.

"Άφεσις" Αρχαίου Σταδίου 2ου αι. π.Χ. Με ειδικό μηχανισμό που λεγόταν "ύσπληγξ" έπεφταν τα στερεωμένα σχοινιά στις κολόνες και γινόταν ταυτόχρονα η εκκίνηση των αθλητών.

Διαπιστώθηκε τότε το μήκος του στίβου του Σταδίου, που δεν μπορούσε να είναι μεγαλύτερο των 180 μέτρων, το δε πλάτος του 30 περίπου μέτρων, σύμφωνα με τις διαστάσεις της "αφέσεως". Στην αρχιτεκτονική του Σταδίου συνδυάζονται στοιχεία δωρικά και ιωνικά, η δε κατασκευή του σίγουρα πρέπει να άρχισε από την πρώτη οικοδομική περίοδο (4ος-3ος π.Χ αιώνας)
Βόρεια της άφεσης του αρχαίου Σταδίου, ο Laurenzi είχε ανακαλύψει αρχιτεκτονικά μέλη Δωρικού ρυθμού, κομμάτια από κολόνες, επιστύλια και κιονόκρανα από άσπρο μάρμαρο.

Η παρακάτω επιγραφή βρέθηκε κοντά στην Αγία Άννα στο χώρο του Αρχαίου Σταδίου. Αναφέρεται στο {Χαι}ρύλο που σαν "παιδονόμος" φρόντιζε την υγεία και την καλή διαγωγή των νέων. Η επιγραφή ήταν προς το Δία Άλσειο και την Αθηνά Αλσεία σε βάση αναθηματικού αγάλματος.
{Χαι}ρύλος Νικομάχου νεώ(τερος)
{παιδο}νομών υπέρ τας των
{παίδων} υγείας και ευταξίας
{Διί Αλσεί}ωι και
Αθάνα Αλσεία
Έργα στην Αγία Άννα από την Μητρόπολη http://bit.ly/QN5Keb
Θυρανοίξια του Ιερού Παρεκκλησίου της Αγίας Άννας στην Κω, του Βασιλείου Δ.Γεωργιοπούλου http://www.amen.gr/article9313
κείμενο: Ιστορία της Νήσου Κω-Β.Χατζηβασιλείου, Αρχαία Ιστορία της Κω-Ο.Ασπετάκη-Κυρίτση, Μ.Τουλαντά-Παρισίδη (Α΄ τόμος) 

φωτογραφίες: Sophia Karagianni