ΕΛΑΙΟΤΡΙΒΕΙΟ ΑΣΩΜΑΤΩΝ

ΕΛΑΙΟΤΡΙΒΕΙΟ ΑΣΩΜΑΤΩΝ

Στα ανατολικά της συνοικίας του Μπασιά ιδρύθηκε το 1901 το ελαιοτριβείο των Ασωμάτων, που ήταν το μεγαλύτερο για την εποχή εκείνη και απασχολούσε μερικούς εργάτες επί 4-5 μήνες. Το ελαιοτριβείο ανήκε στο Ναό των Ασωμάτων.

πανοραμική φωτο του ελαιοτριβείου των Ασωμάτων

Το ελαιοτριβείο διέθετε μεγάλους μυλόλιθους και δύο πιεστήρια. Μεγάλο τμήμα του εξοπλισμού σώζεται ως σήμερα.

Το ελαιοτριβείο λειτούργησε πολύ επιτυχώς για σχεδόν τριάντα χρόνια ως τις αρχές του Β'παγκοσμίου πολέμου. Το κατάστιχο ΠΖ'(=87) της Μητροπόλεως περιλαμβάνει μεταξύ άλλων, από τη σελίδα 127 και μετά το "Βιβλίο Ελαιοτριβείου Ασωμάτων", όπου καταγράφονται τα έξοδα της οικοδομής του ελαιοτριβείου από τον Ιούνιο του 1901 και ακολουθούν οι λογαριασμοί της λειτουργίας του ελαιοτριβείου ως το 1911.

Με την ίδρυση του ελαιοτριβείου (1901-02) αυξάνονται τα έσοδα του Ναού, ο οποίος μπορεί τώρα να ενισχύει τα σχολεία με μεγαλύτερες εισφορές και να αναπτύσσει περισσότερες κοινωνικές δραστηριότητες.

Ο Ναός των Ασωμάτων δάνειζε χρηματικά ποσά σε φτωχούς ή πολύτεκνους οικογενειάρχες για να καλύψουν διάφορες ανάγκες. Άλλοι εξοφλούσαν τα χρέη τους με ξύλα που παρέδιδαν στο ελαιοτριβείο των Ασωμάτων, άλλοι με σταφύλια κ.ο.κ. Φτωχοί γεωργοί του Ασφενδιού καλλιεργώντας τα κτήματα,αμπέλια και ελαιώνες του Ναού εξοικονομούσαν τα στοιχειώδη, όπως για παράδειγμα, εξασφάλιζαν το λάδι της χρονιάς και αρκετά ημερομίσθια εργαζόμενοι στο ελαιοτριβείο των Ασωμάτων 4 έως 5 μήνες.

Μερικοί δανείζονταν ποσότητες λαδιού, για να τις επιστρέψουν όταν θα 'βγαζαν το δικό τους.
Τα πράγματα δυσκόλεψαν πολύ, όταν στα πρώτα χρόνια του πολέμου του 1940 οι Ιταλοί έκλεισαν τα 4 ελαιοτριβεία και την πρώτη χρονιά επέτρεψαν να λειτουργεί μόνο ένα, των Ασωμάτων, με ενοικιαστή το Φορτουνάτο Ραγούσα.
Εκείνα τα χρόνια, μερικές Κυριακές του χειμώνα, η εκκλησιαστική επιτροπή μοίραζε λάδι στους απόρους. 

Το ελαιοτριβείο των Ασωμάτων μαζί με τα περισσότερα ελαιοτριβεία της περιοχής έκλεισαν τη δεκαετία του 1970.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα ελαιοτριβεία και τη λειτουργία τους, διαβάστε το Ασφενδιού της Κω του Μανόλη Κιαπόκα και τις Κωακές Καταγραφές από το Χθες του Θανάση Η. Γιωργαλλή
Πηγή: Το Ασφενδιού της Κω-Μανόλη Κιαπόκα
Σχετική ανάρτηση: ΤΟ ΕΛΑΙΟΤΡΙΒΕΙΟ ΤΩΝ ΑΔΕΡΦΩΝ ΧΑΤΖΑΝΤΩΝΗ (ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΚΗ), ΑΣΦΕΝΔΙΟΥ
Φωτογραφίες: Sophia Karagianni

Ακολουθεί η μετάφραση του κειμένου στα αγγλικά:

ASOMATON OLIVE MILL

To the east of the Basias district, the Asomaton olive mill was established in 1901. It was the largest of its time and employed several workers for 4–5 months each year. The olive mill belonged to the Church of the Holy Archangels (Asomaton).

Panoramic photo of the Asomaton olive mill

The mill was equipped with large millstones and two presses. A significant part of the equipment is still preserved today.

The olive mill operated very successfully for nearly thirty years, until the beginning of World War II. Ledger no. PZ' (=87) of the Metropolis includes, from page 127 onwards, the “Book of the Asomaton Olive Mill,” where the construction expenses of the mill are recorded starting from June 1901, followed by the operating accounts up to 1911.

With the establishment of the mill (1901–02), the income of the Church increased, enabling it to support the local schools with larger contributions and expand its social activities.

The Church of Asomaton lent money to poor or large families to cover various needs. Some repaid their debt with firewood delivered to the mill, others with grapes, etc. Poor farmers from Asfendiou cultivated the church’s fields, vineyards, and olive groves, securing basic necessities — for example, they ensured their yearly supply of olive oil and also earned a number of wages by working at the mill for 4 to 5 months.

Some borrowed quantities of olive oil and returned them after producing their own. Conditions became very difficult in the early years of the 1940 war, when the Italians closed the four olive mills of the area and allowed only one — the Asomaton mill — to operate during the first year, leased to Fortunato Ragousa. During those years, on some Sundays in winter, the church committee distributed olive oil to the poor.

The Asomaton olive mill, along with most mills in the area, ceased operation in the 1970s.