ΑΓΙΟΣ ΜΗΝΑΣ, ΖΗΠΑΡΙ

ΑΓΙΟΣ ΜΗΝΑΣ, ΖΗΠΑΡΙ

ο Άγιος Μηνάς πριν και μετά

Εγώ και πολλοί άλλοι μικροί και μεγάλοι εξερευνητές του νησιού μας, περνάμε ατέλειωτες ώρες να μελετάμε βιβλιογραφία που αφορά στην Κω και μετά από έρευνα να εντοπίζουμε άγνωστα μέρη, αρχαιολογικούς χώρους, ερειπωμένα εκκλησάκια και άλλα πολλά. Η έρευνα περιλαμβάνει αναζήτηση του μέρους που περιγράφεται με βάση τα στοιχεία που μας δίνονται, συνομιλίες με κατοίκους της περιοχής, κι αυτό μπορεί να κρατήσει μέρες και μήνες μέχρι να εντοπίσουμε το αντικείμενο ενδιαφέροντος.

Κάπως έτσι συνέβη με τον Άγιο Μηνά στο Ζηπάρι. Διαβάσαμε με τον Μάνο Μαστρογιώργη για τον Άγιο Μηνά στο βιβλίο "Ασφενδιού της Κω" του Μανόλη Κιαπόκα.

Η μοναδική πληροφορία που είχαμε ήταν ότι διατηρούνται κάποια ίχνη ερειπίων του Αγίου Μηνά κοντά στο Νεκροταφείο του Ζηπαρίου προς τα Παλιά. 
Το "λαγωνικό" που ακούει στο όνομα Μάνος Μαστρογιώργης ερεύνησε την περιοχή σπιθαμή προς σπιθαμή, μίλησε με πολλούς κατοίκους της περιοχής και κατάφερε να εντοπίσει μέσα σε χωράφι το, καλά κρυμμένο από τη βλάστηση, ερειπωμένο εκκλησάκι του Αγίου Μηνά με το όμορφο ιερό του.

Τον ευχαριστώ πολύ που προωθεί τη γνώση απλόχερα κι εύχομαι να μπορέσω κι εγώ με τη σειρά μου να προωθήσω όσα έμαθα κοντά του.

Update:

11 χρόνια μετά από την πρώτη μας επίσκεψη στα ερείπια και λίγο μετά τον χαμό του Μάνου Μας, σήμερα ανήμερα του Αγίου Μηνά θέλησα να πάω μόνη να βρω το εκκλησάκι του Άγιου Μηνά και να του πω δυο λόγια για το πού οφείλει την ύπαρξή του. Ο παπα Κουτάντος την ημέρα της κηδείας το είπε ξεκάθαρα πως χάρις στον Μάνο Μαστρογιώργη και την επιμονή του αποδόθηκαν τα ερείπια στον Άγιο Μηνά που αναφερόταν στο "Ασφενδιού της Κω" του Μανόλη Κιαπόκα.

Η συγκίνηση μεγάλη για το εκκλησάκι που χτίστηκε στα ερείπια του παλιού, για το πόσο προσεγμένο και περιποιημένο είναι, φτιαγμένο όλο από πέτρα. Η μεγάλη εικόνα των τριών αγίων που γιορτάζουν σήμερα, του Αγίου Μηνά, του Αγίου Βίκτωρα και του Αγίου Βικέντιου δεσπόζει σε προθήκη σε εσοχή που μοιάζει να είναι το παλιό ιερό του ναού. Διάσπαρτα αρχαία αρχιτεκτονικά μέλη.

Πολλά και έντονα τα συναισθήματα, σε μια μέρα πολύ σημαντική για μένα, καθώς σα σήμερα πριν 26 χρόνια γέννησα τον δεύτερό μου γιο. Εκεί, στο μικρό πέτρινο εκκλησάκι, που βρίσκεται σ' ένα περιβόλι, ανάμεσα σε λεμονιές που μοσχοβολούσαν,  σε μια φορτισμένη ατμόσφαιρα, αποχαιρέτησα και πάλι τον άνθρωπο που μου έμαθε τόσα πολλά και που η απουσία του σήμερα ήταν τόσο έντονη που έμοιαζε να 'ναι παρουσία.

Κείμενο, φωτογραφίες: Sophia Karagianni

SAINT MΙNAS, ZIPARI

Saint Minas — before and after

I, along with many other explorers of all ages on our island, spend endless hours studying literature related to Kos and, after careful research, locating unknown sites, archaeological areas, ruined chapels, and much more. The research involves identifying the location described in the sources based on the clues provided, speaking with locals, and sometimes it takes days—or even months—until we finally locate the place of interest.

That’s exactly how it happened with Saint Menas in Zipari. Together with Manos Mastrogiorgis, we read about Saint Menas in the book Asfendiou of Kos by Manolis Kiapokas.

The only information we had was that some traces of the ruins of Saint Menas were preserved near the cemetery of Zipari, in the direction of Palia (the old village).

The “bloodhound,” as we affectionately called him, Manos Mastrogiorgis, searched the area inch by inch, spoke with many locals, and finally managed to locate—in a field, well hidden by vegetation—the ruined little church of Saint Menas with its beautiful sanctuary.

I thank him deeply for sharing his knowledge so generously, and I hope that, in turn, I can pass on what I learned by his side.

Update:

Eleven years after our first visit to the ruins, and shortly after the passing of our beloved Manos, today—on the feast day of Saint Menas—I wanted to go alone to find the little church of Saint Menas and tell him a few words about to whom he owes his rediscovery.

Father Koutantos said it clearly on the day of the funeral: it was thanks to Manos Mastrogiorgis and his persistence that the ruins were correctly identified as belonging to Saint Menas, the same one mentioned in Asfendiou of Kos by Manolis Kiapokas.

The emotion was overwhelming when I saw the new chapel built on the ruins of the old one—so carefully restored, made entirely of stone.

The large icon of the three saints commemorated today—Saint Menas, Saint Victor, and Saint Vincent—stands prominently in a niche, likely the old sanctuary of the church. Scattered around are remnants of ancient architectural elements.

So many strong emotions on such a meaningful day for me, as on this very date 26 years ago I gave birth to my second son.

There, in the small stone chapel nestled in an orchard among fragrant lemon trees, in a deeply charged atmosphere, I once again said goodbye to the man who taught me so much—whose absence today felt so intense, it was almost a presence.