ΜΙΑΣ ΠΟΤΑΜΟΣ, ΚΕΦΑΛΟΣ

ΜΙΑΣ ΠΟΤΑΜΟΣ, ΚΕΦΑΛΟΣ

Δεν μπορούσα να φανταστώ ότι υπάρχει τόσο μεγάλο ποτάμι στο νησί της Κω. Είδα πρώτη φορά φωτογραφία του από το Γεωδίφη, με την ονομασία Μέγας ή Μίας-ένας ''νεκρός'' ποταμός.
Το "Μέγας" το κατάλαβα από το μέγεθος, αλλά το "Μίας" (Μείας κατά το Ζαρράφτη) και το "νεκρός" μου δημιούργησαν πολλές απορίες κι άρχισα να το ψάχνω.

,

Κατ'αρχήν, η λέξη Μίας μάλλον προκύπτει ετυμολογικά από τη λέξη Μέγας, δηλαδή μεγάλος. Υπάρχει ακόμη ένας Μίας ποταμός, μικρότερος σε μέγεθος, στην Καρδάμαινα.
Στην Κέφαλο υπάρχουν αρκετοί μικροί χείμαρροι. Στη βόρεια πλευρά της από του Ατσά ως το Κοχυλάρι χύνονται έντεκα, κατά το Ζαρράφτη, στην υπόλοιπη περιφέρειά της είκοσι πέντε, που ανάμεσά τους ξεχωρίζει ο Μίας, ο μεγαλύτερος, που σχηματίζεται από ρυάκια στα δυτικά του χωριού και εκβάλλει βόρεια στη θάλασσα, στον όρμο μεταξύ Βουνάρας και Πρασονησιών.

Σύμφωνα με το Γεωδίφη, ο Μέγας Ποταμός μαζί με τον Κάλαμο αποτελούν τα σημαντικότερα υδάτινα συστήματα της Κεφάλου. Πηγάζει από το μικρό ύψωμα του Αυγερινού(181 μέτρα από την στάθμη της θάλασσας) που βρίσκεται βορειοδυτικά του αρχαίου θεάτρου της τοποθεσίας Παλάτια. Έχει μήκος περίπου 4,3 χιλιόμετρα και η διαδρομή που ακολουθεί περνά κοντά από την κοινότητα της Κεφάλου.

Όταν διάβασα αναλυτικά το άρθρο του Γεωδίφη κατάλαβα επίσης γιατί αναφερόταν στο Μία σα νεκρό ποταμό. Επί χρόνια το νερό του Μέγα Ποταμού ακολουθούσε μία συγκεκριμένη διαδρομή προς τα χαμηλότερα τοπογραφικά σημεία. Με την ανάπτυξη και την επέκταση του χωριού οι γηγενείς άρχισαν να το βλέπουν σαν ένα μέσο διάθεσης αποβλήτων. Ήταν βολικός και το εγχείρημα απλό. Τα απόβλητα μέσα στο νερό δεν μπορούμε να τα δούμε. Σιγά-σιγά άρχισε να μετατρέπεται σε ένα τεράστιο αγωγό αποχέτευσης. Με τον καιρό το ολέθριο λάθος του Μεγάλου Ποταμού, να βρεθεί κοντά σε κατοικημένη περιοχή , αποτελεί ένα πρόβλημα το οποίο πρέπει άμεσα να αντιμετωπιστεί.

Στις 22/10/2010, ο Κώστας Κωστογλάκης παρουσίασε το πρόβλημα το οποίο εξακολουθεί να υφίσταται , χαρακτηριστικά ανέφερε ''σε μία πανέμορφη παραλία νοτιοδυτικά της Κεφάλου, ανακαλύψαμε που καταλήγουν όλα ή αν όχι όλα - τα περισσότερα απόβλητα της. Λύματα όλων των ειδών και κυρίως επικίνδυνης φύσεως χημικά απόβλητα να ρέουν ασταμάτητα σε μία απόσταση 3 περίπου χιλιομέτρων καταλήγοντας στη θάλασσα. Η δυσωδία έντονη σε μία περιοχή κατά τ' άλλα προστατευόμενη...''

Παρ' όλ' αυτά το τοπίο είναι μοναδικής ομορφιάς κι εμείς το έχουμε προσεγγίσει με δυο διαφορετικούς τρόπους με διαφορετικές καιρικές συνθήκες. Την πρώτη φορά, μας οδήγησε από την Κέφαλο ο Δημήτρης Αντωνούρης με δυνατό αέρα και από μια σχετικά σύντομη διαδρομή κατεβαίνοντας από ψηλά προς τη θάλασσα στην παραλία τσέπης (pocket beach) του Βίτσικου.

Στη μίνι παραλία είχαμε να αντιμετωπίσουμε μια φουρτουνιασμένη θάλασσα, με άγρια κύματα να χτυπάνε στα απόκρημνα βράχια. 

Τη δεύτερη φορά που πήγαμε στο Μία ποταμό, ξεκινήσαμε παραλιακά από το Λιμνιώνα σε μια ηλιόλουστη μέρα που δεν κουνιόταν φύλλο. Τα χρώματα και οι αντανακλάσεις ήταν μοναδικά.

Και στις δύο περιπτώσεις ο Μίας ήταν μία υπέροχη εικόνα, που είμαι σίγουρη πως ελάχιστοι Κώοι έχουν απολαύσει και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να τη χαλάει η ανθρώπινη παρέμβαση. 

Πηγή: Ιστορία της Νήσου Κω-Βασίλη Σ. Χατζηβασιλείου

http://www.geodifhs.com/kappaomegaiotaalpha/megaspotamos1
Τοπωνύμια της Νήσου Κω, Νικολάου Ζάρακα (Κωακά-Τόμοι Α' & Β' σ. 157)
Φωτογραφίες: Sophia Karagianni