Σάββατο 28 Ιουνίου 2014

ΑΓΙΟΙ ΑΠΟΣΤΟΛΟΙ, ΑΝΤΙΜΑΧΕΙΑ

ΑΓΙΟΙ ΑΠΟΣΤΟΛΟΙ, ΑΝΤΙΜΑΧΕΙΑ
Ο ενοριακός ναός των Αγίων Αποστόλων βρίσκεται στην Αντιμάχεια και οικοδομήθηκε το 1869. Στην οικοδόμηση του ναού πρωτοστάτησε ο Κωνσταντίνος Φαβάτσης. Το οικόπεδο το δώρησε ο Γεώργιος Ιερομονάχου. Το 1894 η εκκλησία εμφανίζεται να έχει ανάγκη επισκευής. Για το σκοπό αυτό ο Μητροπολίτης Καλλίνικος χορήγησε συστατική επιστολή στον τότε Επίτροπο της Εκκλησίας Χατζή Ιωάννη Χατζή Αντωνίου για να συλλέξει προαιρετικές συνδρομές όχι μόνο στο νησί της Κω αλλά και στα γύρω νησιά.
Η τελική όψη του ναού, Ιούνιος 2014
 Κατά το σεισμό της 8ης Φεβρουαρίου του 1926, που έπληξε την Αντιμάχεια, ο ναός κατέστη άχρηστος. Κατά το σεισμό, δε, του 1933 ο ναός κατέρρευσε. Ήταν 35 μέτρα μήκος. Όταν ήρθαν οι Γερμανοί, ως επιδρομείς, αποτελείωσαν την καταστροφή. Με νάρκες κατεδάφισαν το ναό τελείως. Χρησιμοποίησαν τις πέτρες με τις οποίες είχε αρχικά χτιστεί ο ναός για να χτίσουν επί τόπου δύο οικοδομήματα. Το ένα το χρησιμοποιούσαν οι ίδιοι ως αποθήκη και το άλλο ως θέατρο. Το θέατρο είχε μήκος 40 περίπου μέτρων, και ήταν επιστεγασμένο με τις στέγες τις οποίες οι επιδρομείς αφαίρεσαν από τα κτίρια των Ιταλικών Στρατώνων στην πόλη της Κω.
Οι Αγ. Απόστολοι λίγο πριν την ολική ανακαίνωση, 2012

Επί Αγγλοκρατίας στα Δωδεκάνησα το 1945, οι Άγγλοι αφαίρεσαν την ξυλεία του θεάτρου και την χρησιμοποίησαν σαν καύσιμη ύλη. Ο τότε Δήμαρχος της Αντιμάχειας Ακίνδυνος Μαύρος, με τις παρακλήσεις του προς τους Άγγλους, κατάφερε να του δώσουν δύο αυτοκίνητα γεμάτα με ξυλεία. Την ξυλεία του ενός αυτοκινήτου τη διέθεσε για την ανοικοδόμηση του μέλλοντα ναού των Αγίων Αποστόλων αλλά και των μα;γαζιών του ιερού ναού (όπως κι έγινε), και την ξυλεία του δεύτερου αυτοκινήτου την κράτησε για τις ανάγκες της Δημαρχίας της Αντιμάχειας.
θωράκιο τέμπλου
Έτσι, λοιπόν, αχρηστευμένο καθώς ήταν το Γερμανόκτιστο θέατρο, η Ενορία των Αγίων Αποστόλων αποφάσισε να το χαλάσει και να μεταφέρει τις πέτρες από το σεισμόπληκτο ναό των Αγίων Αποστόλων λίγο πιο κοντά στο μέλλοντα-να- ανεγερθεί ναό, όπερ και εγένετο μέσα σε οχτώ ημέρες με τη βοήθεια των χριστιανών και των τριών Ενοριών της Αντιμάχειας.
Ψήφισμα Δήμου Αντιμαχειδών (2ος π.Χ.αι.)
(Όσο για το δεύτερο κτίσμα των Γερμανών, μήκους 20 μέτρων, σύμφωνα πάντα με τον Εμ. Καρπαθίου και την Έκθεση του Αρχιερατικού Επιτρόπου της Αντιμάχειας Ιωάννη Άμαλλου, το κατέλαβε κάποιος δημοδιδάσκαλος (δεν αναφέρω το όνο9μα για ευνόητους λόγους)  και το χρησιμοποιούσε σαν στάβλο και αχυραποθήκη. Οι Ενορίτες απαίτησαν να χρησιμοποιήσουν και τις πέτρες αυτού του κτίσματος για την ανέγερση του νέου ναού, όμως εκείνος αρνήθηκε και πρότεινε να δώσει χρήματα αντί για τις πέτρες. Αλλά τελικά δεν έδωσε ούτε τα χρήματα, ούτε τις πέτρες).
σε όλον τον αύλειο χώρο δεσπόζουν αρχαία αρχιτεκτονικά μέλη
 Οι εργολαβήσαντες στην ανοικοδόμηση του ναού Αγίων Αποστόλων, ο Ιωάννης Φουρτούνης αρχικά, και ο Γεώργιος Μαστοράκης έπειτα, μεταχειρίστηκαν την ξυλεία που είχε χρησιμοποιηθεί για το θέατρο με σκαλωσιά.. Με τις πέτρες αυτές χτίστηκαν και γραφεία και κάποια μαγαζιά κυριότητας του ναού και δίπλα σ' αυτόν.
ένας από τους κίονες στην κεντρική είσοδο του ναού
Ο Βασίλης Μάμμης μας ξενάγησε στον αύλειο χώρο του ναού όπου δεσπόζουν αμέτρητα αρχαία αρχιτεκτονικά μέλη, μεταξύ των οποίων κίονες, κιονόκρανα, θωράκια τέμπλου και πολλά άλλα. Επέστησε την προσοχή μας σε πάρα πολλά εντοιχισμένα στοιχεία γύρω από τον ενοριακό ναό με χαρακτηριστικά παραδείγματα  το Ψήφισμα  του Δήμου Αντιμαχειδών (2ος π.Χ.αι.), Τραπεζοφόρο με τη μορφή του έφηβου Ηρακλή (Β' μισό του 2ου μ.Χ αι)-προσφορά του Μιχαήλ Συνεσίου, καθώς και επιτύμβια στήλη από την Αντιμάχεια (2ος π.Χ αι.) και "όρος" (όριο) του 3ου μ.Χ.αι.
Τραπεζοφόρο με τη μορφή του έφηβου Ηρακλή (Β' μισό του 2ου μ.Χ αι)
Με λίγα λόγια  ο ενοριακός ναός των Αγίων Αποστόλων δεν απέχει πολύ από ένα μουσείο, παρ'όλ'αυτά επειδή η επίσκεψή μας έγινε μεσημέρι, η εκκλησία ήταν κλειστή, όπως πληροφορηθήκαμε ανοίγει μόνο 9-12 κάθε πρωί κ έτσι ξεναγηθήκαμε μόνο στον αύλειο χώρο και χρειάστηκε να επιστρέψουμε μετά από λίγες μέρες, πρωινή ώρα, για να επισκεφτούμε το εσωτερικό του ναού. Η απορία μου είναι: Επειδή οι ξένοι επισκέπτες δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για ορθόδοξα μνημεία, αλλά και μιλώντας με τους ντόπιους, μας είπαν ότι πολλοί τουρίστες φεύγουν απογοητευμένοι, όταν βρίσκουν την εκκλησία κλειστή, κι επειδή μιλάμε για χώρους ιδιαίτερου θρησκευτικού αλλά και μουσειακού ενδιαφέροντος, μήπως θα μπορούσαν αυτοί οι χώροι να παραμένουν ανοιχτοί λίγο παραπάνω κατά τη διάρκεια της ημέρας?
πιτύμβια στήλη από την Αντιμάχεια (2ος π.Χ αι.) και "όρος" (όριο) του 3ου μ.Χ.αι.

Ο ενοριακός ναός των Αγίων Αποστόλων γιορτάζει στις 30 Ιουνίου.
Και μερικές φωτογραφίες από το εσωτερικό του ναού:
Πληροφορίες: Εμμανουήλ Ι. Καρπάθιου (Μητροπολίτου Μεσημβρίας της επί Ευξείνω)-"Εκκλησία Κω Δωδεκανήσου"-Τόμος Πρώτος, βιβλίον Δεύτερον, Αθήνα 1969,  κείμενο: Σοφία Καραγιάννη
Φωτογραφίες: Sophia Karagianni

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου