CASA ROMANA, ΡΩΜΑΪΚΗ ΟΙΚΙΑ, ΚΩΣ

CASA ROMANA, ΡΩΜΑΪΚΗ ΟΙΚΙΑ, ΚΩΣ

Ένα από τα πιο εντυπωσιακά αξιοθέατα της Κω είναι το αναστηλωμένο Ρωμαϊκό σπίτι (Casa Romana) ή η Ρωμαϊκή οικία όπως είναι γνωστή.

Επιτέλους, μετά από πάρα πολλά χρόνια η Casa Romana άνοιξε ξανά τις πόρτες της στο κοινό και μάλιστα με δωρεάν είσοδο για αυτό το καλοκαίρι. Με σιγουριά μπορώ να πω ότι άξιζε η αναμονή και ότι ο αρχαιολογικός αυτός χώρος αποτελεί στολίδι για το νησί μας!

Η Ρωμαϊκή οικία ανασκάφηκε το 1933 μετά το μεγάλο σεισμό που ισοπέδωσε σχεδόν την Κω και έδωσε την ευκαιρία στους Ιταλούς που τότε κατείχαν το νησί, να ξανασχεδιάσουν πολεοδομικά την πόλη της Κω και να προχωρήσουν σε εκτεταμένες αρχαιολογικές ανασκαφές καθώς όλες οι αρχαιότητες βρίσκονταν κάτω από τα γκρεμισμένα από το σεισμό σπίτια. Την ανασκαφή έκανε ο Ιταλός αρχαιολόγος Laurenzi και σχεδόν αμέσως η ιταλική διοίκηση προχώρησε στην πλήρη αναστήλωση της οικίας η οποία ολοκληρώθηκε το 1940.

Η πρώτη οικοδομική φάση της ρωμαϊκής οικίας ή Casa Romana, όπως είναι ευρύτερα γνωστή, ανάγεται στους ελληνιστικούς χρόνους (δείγμα της ελληνιστικής τοιχοποιίας φαίνεται ακόμη στην εξωτερική βόρεια πλευρά του κτιρίου), ενώ η ζωή της με διάφορες επισκευές και αναδιαρρυθμίσεις διήρκεσε τουλάχιστον μέχρι τον 3ο αι. μ.X. Το ασυνήθιστα μεγάλο μέγεθος και ο πλούσιος διάκοσμος συνετέλεσαν ώστε το κτιριακό συγκρότημα να θεωρηθεί ότι ανήκε σε κάποιον πλούσιο Kώο αξιωματούχο. 

ένα από τα πολλά πηγάδια

ο φούρνος

H μορφή στην οποία σώζεται σήμερα το κτίριο χρονολογείται στους ρωμαϊκούς αυτοκρατορικούς χρόνους. H ρωμαϊκή οικία οργανώνεται γύρω από τρία αίθρια, εκ των οποίων τα δύο δημιουργούν περιστύλια ροδιακού τύπου (δηλ. περιβάλλονται από διώροφες στοές με κίονες). Τα αίθρια διακοσμούν εξαιρετικά ψηφιδωτά δάπεδα. Η οικία αποτελείται από 36 δωμάτια και τρεις εσωτερικές περίστυλες αυλές (αίθρια). 

το δεύτερο εντυπωσιακό περιστύλιο με την "πισίνα" με τα νούφαρα

Απέναντι από την είσοδο βρέθηκε βάση αγάλματος ή στήλης με την επιγραφή «AΠAΛEΞIKAKOΣ? (=αυτός που διώχνει το κακό). Τα παράθυρα στον τοίχο πίσω από την είσοδο βλέπουν στην πρώτη αυλή, όπου υπάρχει δεξαμενή νερού και ψηφιδωτό δάπεδο με παράσταση πάνθηρα που κατασπαράζει ελάφι. Γύρω από την αυλή ανοίγονται δωμάτια που κοσμούνται με ψηφιδωτά δάπεδα, ανάμεσά τους το ψηφιδωτό με παράσταση θαλασσίου βυθού που εκτίθεται στο αρχαιολογικό Μουσείο, και τοιχογραφία με παράσταση ανδρός. 

Στο μεγάλο νότιο περιστύλιο με τη μικρή δεξαμενή νερού στο κέντρο βλέπει ο ανδρώνας (κύριο δωμάτιο της οικίας) και άλλα δωμάτια με ίχνη ορθομαρμάρωσης και ψηφιδωτά δάπεδα με γεωμετρικά κοσμήματα, παραστάσεις τίγρης, πάνθηρα κτλ. Στη βορειοδυτική γωνία του περιστυλίου, κοντά στη σκάλα που οδηγεί στον όροφο ήταν οι βοηθητικοί χώροι (μαγειρείο κ.ά.). Ο ανδρώνας επικοινωνεί μέσω μιας θύρας στο δυτικό τοίχο του με μεγάλη αίθουσα (τρικλίνιο) με μαρμαροθέτημα στο δάπεδο και ορθομαρμάρωση στους τοίχους. Στη βόρεια πλευρά της ανοίγεται το τρίτο αίθριο του σπιτιού με δεξαμενή νερού και ψηφιδωτό δάπεδο με παράσταση Νηρηίδας σε ιππόκαμπο. H κεντρική παράσταση πλαισιώνεται από πάνθηρες και δελφίνια. 

Όλα τα ψηφιδωτά που βρέθηκαν στην Casa Romana χρονολογούνται στον 3ο αι. μ.X.. Στο κτίριο βρέθηκαν όμως και αγάλματα Νυμφών, Αθηνάς κλπ., καθώς και το ψηφιδωτό δάπεδο με παράσταση θαλασσίου βυθού που χρονολογούνται στο τέλος της ελληνιστικής εποχής. 

τα πλυντήρια

μία παλαιά φωτο από τη δεκαετία του '90

και μια πανοραμική του τρίτου περιστυλίου

Πηγή:http://odysseus.culture.gr/h/2/gh251.jsp?obj_id=1757 (Συντάκτης: Δ.Μποσνάκης, αρχαιολόγος, E. Σκέρλου, αρχαιολόγος
http://www.kwsinfo.gr/kwsplirofories/kwsaksiotheata/kwsromaikioikiacasaromana/index.html

φωτογραφίες: Sophia Karagianni