ΚΟΝΙΑΡΙΟ, ΕΝΑ ΕΡΕΙΠΩΜΕΝΟ ΧΩΡΙΟ

ΚΟΝΙΑΡΙΟ, ΕΝΑ ΕΡΕΙΠΩΜΕΝΟ ΧΩΡΙΟ

Ανάμεσα στο Λαγούδι και το Αμανιού βρίσκεται ο ερειπωμένος οικισμός του Κονιαριού. Ο Κώος αρχαιοδίφης Ιάκωβος Ζαρράφτης το 1917 έγραφε ότι εδώ υπήρχαν 25 οικήματα και διέμεναν 100 τουρκόφωνοι γεωργοί, με δικό τους δημογέροντα υπαγόμενο στο Πυλί αλλά και δικό τους δάσκαλο. 

Οι μουσουλμάνοι κάτοικοι του χωριού παρέμειναν σε αυτό μέχρι το 1952 που το εγκατέλειψαν. Σήμερα διατηρούνται ακόμη τα ερείπια του τζαμιού και διώροφες αγροτικές κατοικίες επιχρισμένες εξωτερικά με κόκκινο κονίαμα ή ώχρα.

Για το όνομα "Κονιαριό" ή και "Κονιδαριό", όπως συχνά ακούγεται, και το πώς προέκυψε, υπάρχουν διάφορες εκδοχές. 
Κάποτε, κυρίως στην περίοδο της Τουρκοκρατίας, αριθμούσε 120 οικογένειες. Το χωριό πήρε το όνομά του, μάλλον από τους πολλούς Τούρκους, καθώς τους έλεγαν Κόνιαρους. Τώρα, γιατί τους έλεγαν έτσι, είναι άλλο θέμα. Η πιο λογική εξήγηση είναι επειδή είχαν έρθει από το Ικόνιο της Μικράς Ασίας. Άρα, Κονιαριό από το -Ι-κόνιο, γιατί έλεγαν ότι το χωριό είχε πολύ ι-κονιαριό, δηλαδή ανθρώπους με καταγωγή από το Ικόνιο. 

Αρδευτικό αυλάκι

Η ισχυρότερη οικογένεια του Κονιαριού ήταν των Χατζηχαλήληδων, κτηνοτρόφων με μεγάλα κοπάδια μαντριά. Άλλες ισχυρές οικογένειες ήταν οι Τζιρόγλου και οι Μουϊτήδες. Η περιφέρεια του Κονιαριού ήταν και είναι εύφορο μέρος και οι Τούρκοι Κονιαριώτες είχαν αναπτύξει καλή κτηνοτροφία.

Είχαν φυτέψει πολλές συκιές, φερμένες από την Τουρκία. Επίσης, στο Κονιαριό μέχρι και σήμερα αβραμιθιές κάτω από τις οποίες οι Κονιαριώτες έτρεφαν τα αρνιά τους.

Στέκονται ακόμα πολλά από τα παλιά σπίτια, τα οποία ήταν τα περισσότερα διώροφα και ήταν σοβατισμένα με ασβέστη και κορασάνι.

Χαρακτηριστικό Κονιαριώτικο σπίτι

Στέκονται ακόμη μες στις αυλές τους οι συκαμιές και οι κληματαριές και μες στους κήπους οι συκιές. Εμείς είδαμε και μια μεγάλη χαρουπιά, γεμάτη χαρούπια.
Το Κονιαριό είχε και έχει ωραίο νερό και βγαίνει ακόμη από ένα βράχο που λέγεται "η βρύση του Κονιαριού". Στο δρόμο για το χωριό δεσπόζει μια παλιά ποτίστρα και ψηλά η εντυπωσιακή πηγή που αναβλύζει ακόμη νερό.

βρύση (ποτίστρα) δυτικά του οικισμού

Η πηγή ανατολικά του οικισμού

Ξεχωριστό είναι το παρακείμενο δάσος, το πευκοδάσος του Χατζηχαλήλ (έτσι το αναφέρει ο Ζαρράφτης), γνωστό σήμερα ως Περιαστικό Δάσος του Κονιαριού, το οποίο είναι προστατευόμενη δασική έκταση με διαμορφωμένους από τις τοπικές αρχές (από το Δήμο Δικαίου) χώρους αναψυχής για περιπάτους και πικ-νικ. Εκεί υπάρχουν τρία αντίβαρα πιεστηρίου αρχαίου ελαιοτριβείου, ένα ναΰδριο ερειπιώδες με γλυπτό και σπάραγμα τοιχογραφίας, ασβεστοκάμινα και νερόμυλοι.

μια αιωνόβια ελιά

ο κ. Μάνος μας δείχνει τα εμφανή ίχνη λατόμευσης*

μέσα από τα ερείπια γεννιέται πάντα η Ζωή

Σώζεται το Τζαμί πάνω στον κεντρικό δρόμο για το οποίο έχω κάνει ξεχωριστή ανάρτηση: ΤΟ ΤΖΑΜΙ ΣΤΟ ΚΟΝΙΑΡΙΟ
Σχετική ανάρτηση: ΕΛΑΦΙΑ ΣΤΗΝ ΚΩ
Πηγή:Παντελή Σβουρένου-Η Κως μια φορά..κι έναν καιρό (Apopsis 2005)
dikaiosnet
*Καταγεγραμμένο Λατομείο: Θέση: Δίκαιος (όρος), Κονιαριό (άνευ αυτοψίας)
Παράμετροι θέσης: είδος λατομείου: Υπαίθριο.
είδος εξορυχθέντος υλικού: Χρήση εξορυχθέντος υλικού:
Ίχνη λατόμησης: Δύο επιμήκη ίχνη σφηνών (;).
αρχιτεκτονικά κατάλοιπα: Λιθόστρωτη οδός (;).
ευρήματα:____
Χρονολόγηση: Αρχαιότητα (;) - νεότεροι χρόνοι.
λειτ/γία σε νεότερους χρόνους: Ναι.
Παρατηρήσεις:____
Βιβλιογραφία: Αδημοσίευτο.
Μνεία: http://www.dikaiosnet.gr/Pyli/koniario/koniario.htm. Corpus Αρχαίων Λατομείων: Λατομεία του Ελλαδικού Χώρου από τους Προϊστορικούς ως τους Μεσαιωνικούς Χρόνους
(Γεωργία Κοκκορού Αλευρά, Ειρήνη Πουπάκη, Αλέξης Ευσταθόπουλος, Αχιλλέας Χατζηκωνσταντίνου-Πανεπ. Αθηνών, Φιλοσοφική Σχολή, Τομέας Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης, σελ. 31-36)
Φωτογραφίες: Sophia Karagianni


Ακολουθεί η μετάφραση του κειμένου στ' αγγλικά:

KONIARIO – AN ABANDONED VILLAGE

Between Lagoudi and Amanio lies the abandoned settlement of Koniario. In 1917, the historian and antiquarian Iakovos Zarraftis wrote that there were 25 houses here, inhabited by 100 Turkish-speaking farmers. The village had its own headman (under the jurisdiction of Pyli) and its own teacher.

The Muslim inhabitants of the village remained there until 1952, when they abandoned it. Today, the ruins of the mosque are still preserved, along with two-storey rural houses externally plastered with red mortar or ochre.

There are several versions about the origin of the name “Koniario” (or “Konidario,” as it is also called). Once, especially during the Ottoman period, the village numbered around 120 families. The most likely explanation is that it was named after the many Turks called Koniaroi, who in turn were named so because they came from Iconium (Konya) in Asia Minor. Hence the name Koniario comes from “I-Konion,” since people said the village had a lot of “i-koniario” — people from Iconium.

Agriculture and Life in Koniario

The most powerful family of Koniario was the Hadjichalili family, large stockbreeders with extensive flocks. Other notable families included the Tziroglou and Mouitides. The area around Koniario was (and still is) fertile, and the Turkish Koniaroi developed prosperous livestock farming.

They also planted many fig trees brought from Turkey. Even today, avraamithies (tamarisk trees) grow in the area — under which they used to feed their lambs.

Many of the old two-storey houses still stand, built with lime and kourasani plaster.

Water and Landscape

Within their courtyards, you can still find mulberry trees, vines, fig trees, and even a large carob tree full of fruit. Koniario has always had abundant spring water flowing from a rock known as “the spring of Koniario.” Along the road to the village stands an old watering trough, and above it an impressive spring that continues to gush water to this day.

Watering trough west of the village

The spring east of the village

The Forest and the Ruins

Next to the settlement lies a forest known as Hadjichalil’s Pine Forest (as Zarraftis called it), today recognized as the Koniario Periurban Forest, a protected forest area. The local authorities (formerly the Municipality of Dikaios) have arranged picnic areas and walking paths.

Within the forest, there are:

three ancient olive press counterweights,

a small ruined chapel with carved details and fragments of frescoes,

lime kilns and watermills.

Among the ruins stands an ancient olive tree, while nearby are visible traces of quarrying.

“Life always finds a way to bloom among the ruins.”

The mosque, located along the main road, still stands — I have made a separate post about it: The Mosque in Koniario.

Quarry Record

Location: Dikaios Mountain, Koniario (no on-site inspection)

Type of quarry: Open-air

Material extracted: Unknown

Use of material: Unknown

Quarrying marks: Two elongated wedge marks (?)

Architectural remains: Paved road (?)

Dating: Antiquity (?) – Modern times

Later use: Yes

Notes: Unpublished

Source: Dikaiosnet