ΤΑ ΙΤΑΛΙΚΑ ΚΑΤΑΦΥΓΙΑ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΑΧΕΙΑ

ΤΑ ΙΤΑΛΙΚΑ ΚΑΤΑΦΥΓΙΑ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΑΧΕΙΑ

Η Αντιμάχεια κρύβει πολλά μυστικά τελικά. 
Μετά τις Πόρτες, απέναντι από το στρατόπεδο 543, στην περιοχή Σχοινιώτης, κρύβονται τα ιταλικά καταφύγια, πολύ κοντά στον, ετοιμόρροπο πια, Μύλο του Γιακκαλή και την πηγή Λατσία.

Η θέση τους είναι σε χαρακτηριστικά κλειστή ρεματιά μεταξύ κατακόρυφων πώρινων "εγκρεμών" (ηφαιστειακών τόφφων) και τα μεγάλα δέντρα που περιβάλλουν την πηγή αλλά και τα καταφύγια, τα καθιστούν εντελώς αθέατα από το επίπεδο του οροπεδίου.

Εμείς οδηγηθήκαμε για πρώτη φορά στην περιοχή από τον κ. Μάνο Μαστρογιώργη. Είχαμε ακούσει για καταφύγια που χτίστηκαν επί Ιταλοκρατίας στο νησί αλλά δεν είχαμε ιδέα ότι επρόκειτο για περίπλοκες κατασκευές, περίτεχνα σκαλισμένες σε έναν πρόσφατα διαβρωμένο χώρο.

Κατ'αρχάς, υπάρχουν διάφορες τρύπες σε μορφή σπηλιάς στους πώρινους εγκρεμούς, άγνωστο αν δημιουργήθηκαν για να φιλοξενήσουν ζώα ή ανθρώπους.

Κατά δεύτερον, μιλάμε για πάρα πολλές εισόδους-εξόδους. Πολλαπλές οι είσοδοι, σίγουρα πάνω από δέκα συνολικά, κάποιες απ'αυτές είναι μια απλή στοά που δεν οδηγεί πουθενά. Κάποιες οδηγούν σε διακλαδώσεις, σε δωμάτια ολόκληρα, και τελικά σε κάποια έξοδο.

Κάποιες φαίνεται ότι έχουν δεχτεί παρεμβάσεις για να φιλοξενούν ζώα.

Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή να διασχίσει κάποιος αυτές τις γαλαρίες γιατί εμείς συναντήσαμε αποικίες αραχνών, σφηκών, καθώς το κεφάλι μας ακουμπούσε διαρκώς σε κάποια φωλιά και πιθανόν να συναντήσει κάποιος και νυχτερίδες.

Πολλοί από τους κατοίκους αναφέρονται στα ιταλικά αυτά καταφύγια με τη λέξη ρεφούτζια, η οποία λέξη προέρχεται προφανώς από το λατινικό refugium=καταφύγιο. Σύμφωνα με τον κ. Γιώργο Ανδρουλάκη, οι σπηλιές της περιοχής Φούρκα (543) ήταν καταλύμματα, αποθήκες και γραφεία της 3ης πυροβολαρχίας πεδινού πυροβολικού των 75 χιλ. που ήταν εκεί που είναι η μονάδα. Οι ίδιες σπηλιές χρησιμοποιήθηκαν και στην επιστράτευση το 1974 όταν οργανώνονταν το τάγμα.

Φυσικά, η ονομασία Καταφύγια δίνεται σε αρκετές περιοχές στην Κω και υποδεικνύει ότι σ'εκείνην την περιοχή υπάρχει κάποιο εσωτερικό μέρος φρουρίου ή σπηλιά όπου κατέφευγαν οι κάτοικοι όταν βρίσκονταν σε δύσκολη θέση στον πόλεμο ή παλιότερα από πειρατικές επιδρομές.

Η περιοχή, όπως ανέφερα και παραπάνω έχει υποστεί ιδιαίτερη διάβρωση με αποτέλεσμα πολλά δέντρα να είναι ξεριζωμένα και πεσμένα μες στη ρεματιά κι άλλα να είναι έτοιμα να πέσουν.

από μέσα προς τα έξω

Κείμενο, φωτογραφίες: Sophia Karagianni