Ο ΜΥΛΟΣ ΤΟΥ ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΗ, ΤΟ ΣΗΜΕΡΙΝΟ ΜΥΛΟΤΟΠΙ
Ο συγκεκριμένος ανεμόμυλος, γνωστός μέχρι πρόσφατα ως ο Μύλος του Παπαβασίλη ή Παπασεβαστιανού? και ως ο Αλευρόμυλος της Μαρίας Σεβαστιανού, είναι από τους παλαιότερους Δωδεκανησιακούς Μύλους (χαρακτηρισμένος ως μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς με ΦΕΚ) και βρίσκεται σε κομβικό σημείο στην Κέφαλο, στην καρδιά του χωριού, πολύ κοντά στο Κάστρο της Κεφάλου.
 |
| Ο Μύλος το 1983 |
 |
| Ο Μύλος το 2013 |
 |
| Ο Μύλος το 2019 |
Λειτούργησε ως τη δεκαετία του 80 και μετά παρέμεινε για δύο δεκαετίες σχεδόν ανενεργός και εγκαταλελειμμένος μέχρι να αναπαλαιωθεί και να επαναλειτουργήσει πλήρως το 2018 από την οικογένεια Βουδούρη και να μετατραπεί σε ένα πολυχώρο που ονομάστηκε Μυλοτόπι.
Ο οικισμός “Μυλοτόπι” δίνει τη δυνατότητα στον επισκέπτη να περιηγηθεί σε 6 κτίρια – ανεμόμυλο, αλώνι, παραδοσιακό φούρνο, παραδοσιακό σπίτι, τούνελ – σήραγγα, παραδοσιακό καφενείο/εστιατόριο – τα οποία συνθέτουν ένα χαρακτηριστικό δείγμα της αρχιτεκτονικής του νησιού και της πολιτισμικής ταυτότητας της περιοχής.
Εκεί θα μπορέσετε να περιηγηθείτε σε όλους τους επισκέψιμους χώρους και να συναντήσετε από κοντά την παράδοση του τόπου.
Ο Μύλος
Ο Μύλος μας ξεναγεί στον τρόπο άλεσης των σιτηρών, αφήνοντας την δική του ιστορία με το πέρασμα των χρόνων. Τα 1000 έως 1300 ετών ξύλα του, μας εξιστορούν το βασικό και κύριο ρόλο του κατά την αρχαιότητα. Το 80% της ξυλείας του προϋπήρχε, ενώ το υπόλοιπο συμπληρώθηκε με ξυλεία προερχόμενη από το Άγιο Όρος (καστανιές).
 |
| ταξίδι στο χρόνο για το Μύλο |
Σήμερα είναι απόλυτα λειτουργικός, ύστερα από επτάμηνη εργασία από τον Καραβομαραγκό κ. Δημήτρη Μωράκη. Το ύψος του υπολογίζεται στα 6,2 μέτρα και το πάχος των τοίχων του, φτάνει τα 1,20 μέτρα όλο από πέτρα. Η στέγη του αποτελείται από ένα καΐκι 6 μέτρων αναποδογυρισμένο. Στο εσωτερικό υπάρχουν το ισόγειο και οι δύο όροφοι. Το ισόγειο είναι χωρισμένο, με ξύλινο διαχωριστικό, σε δύο μέρη. Το ένα που χρησίμευε σαν αποθήκη για τους καρπούς και το άλλο, το μικρότερο, στο οποίο βρίσκεται η σκάλα.
 |
| από το ανακαινισμένο εσωτερικό του Μύλου |
 |
| η θέα προς το Καστρί από το εσωτερικό του Μύλου |
 |
| βοτσαλωτό δάπεδο |
Το Αλώνι
Το μέρος που αποτυπώνεται η διαδικασία για το αλώνισμα των σιταριών, ενσαρκώνεται με την παρουσία του πέτρινου αλωνιού, με την παρουσία ενός γαϊδουριού.
Τη διαδικασία αυτή, συνήθιζαν να κάνουν ο αγωγιάτης (αυτός που κατεύθυνε τα ζώα),οι θεριστές (αυτοί που ξεχώριζαν τον καρπό από τα στάχυα) και το γαϊδούρι που με την επιμονή του ,ολοκλήρωνε την διαδικασία αυτή.
Το Σπίτι
Το παραδοσιακό σπίτι αποτυπώνεται και ενσαρκώνει την ζωή μιας αγροτικής οικογένειας τον 19ο αιώνα. Αναβιώνει τον τρόπο ζωής τους και τις συνήθειες τους. Συναντούμε τα καθημερινά τους σκευή, τον τρόπο χαλάρωσης και την ευφυΐα τους στην κατασκευή λειτουργικών αντικειμένων για τη κάλυψη των αναγκών τους.
 |
| όταν λειτουργούσε σαν παραδοσιακό σπίτι τη δεκαετία του '80 |
 |
| το παραδοσιακό σπίτι το 2011, εκαταλελειμμένο πια |
 |
| το σπίτι το 2017 |
 |
| το σπίτι το 2019 |
 |
| φωτογραφίες από το εσωτερικό του παραδοσιακού σπιτιού |
Ο Φούρνος
Ο άνω των 100 χρόνων
φούρνος, είναι πετρόχτιστος στο σύνολό του και υπολογίζεται πως οι
τοίχοι του έχουν πάχος 80-90 πόντους. Οι πέτρες «πόροι» όπως
ονομάζονται, υπάρχουν μόνο στην Κέφαλο, λόγω της ηφαιστειακής τέφρας από
το ηφαίστειο της Νισύρου. Είναι λειτουργικός μέχρι και σήμερα και
χρησιμοποιείται για το ψήσιμο παραδοσιακών φαγητών και κυρίως ζυμωτού
ψωμιού.
 |
| στο Μυλοτόπι μπορεί κανείς να πιει τον καφέ του και να φάει |
Το Τούνελ
Το τούνελ 20 μέτρων, διάσχιζε τις αυλές στο Μυλοτόπι. Διασχίζοντας, το Ιταλικό τούνελ, θα αντικρίσεις το κελάρι αλλά και εκθέματα από τους Ιταλούς φαντάρους, που συνήθιζαν να εκτελούν τοις σκοπιές τους, κατά την Ιταλοκρατία. Η έξοδος του θα σε οδηγήσει στο πολυβολείο, που τώρα χρησιμοποιείται σαν χώρος αναψυχής – εστιατορίου.
 |
| αντίβαρα πιεστηρίου και εξοπλισμός από ελαιοτριβείο |
 |
| στο Μυλοτόπι υπάρχουν πολλές γωνιές να χαλαρώσει κανείς πίνοντας καφεδάκι ή γευματίζοντας |
Ακολουθεί η μετάφραση του κειμένου:
The Windmill of Papavasilis — Today’s “Mylotopi”
This particular windmill, known until recently as Papavasilis’ Mill or Papasevastianos’ Mill and also as Maria Sevastianou’s Flour Mill, is one of the oldest Dodecanese windmills (officially designated as a cultural heritage monument in the Government Gazette), located at a key spot in Kefalos, in the heart of the village, very close to the Castle of Kefalos.
The Mill in 1983
The Mill in 2013
The Mill in 2019
It operated until the 1980s and then remained inactive and abandoned for almost two decades, until it was fully restored and reopened in 2018 by the Voudouris family and was transformed into a multifunctional cultural site called Mylotopi (“Mill Place”).
The Mylotopi complex offers visitors the opportunity to explore six buildings — a windmill, threshing floor, traditional oven, traditional house, tunnel, and a traditional café/restaurant — which together form a characteristic example of the island’s architecture and the cultural identity of the area.
Here, visitors can wander through all the accessible spaces and encounter the living tradition of the place.
The Windmill
The mill guides visitors through the traditional grain grinding process, carrying with it the history of centuries past. Its 1,000–1,300-year-old timbers reveal its essential role in ancient times. Eighty percent of the original wood remains, while the rest was replaced with chestnut timber brought from Mount Athos.
Today, after seven months of restoration work by shipwright Mr. Dimitris Morakis, the mill is fully operational. It stands 6.2 meters tall, with stone walls 1.20 meters thick. Its roof is made from a 6-meter-long wooden boat turned upside down. Inside, there is the ground floor and two upper levels.
The ground floor is divided by a wooden partition into two parts — one used as a grain storage area, and the smaller one housing the staircase.
The Threshing Floor
This is the area where the traditional threshing process of wheat is represented, with the presence of a stone threshing floor and a donkey.
This process was traditionally carried out by:
- the driver (who guided the animals),
- the harvesters (who separated the grain from the stalks), and
- the donkey, whose persistence helped complete the work.
The House
The traditional house embodies and brings to life the daily existence of a rural family in the 19th century. It revives their way of life and their habits. Visitors can see their everyday utensils, the ways they relaxed, and their ingenuity in crafting functional objects to meet their needs.
When it operated as a house in the 1980s
The traditional house abandoned in 2011
The house in 2017
The house in 2019
The Oven
The over 100-year-old oven is entirely built from stone, with walls about 80–90 cm thick. The stones, known as “poroi”, are unique to Kefalos, formed from volcanic ash from the Nisyros volcano.
The oven is still functional today and is used to bake traditional dishes and handmade bread.
Visitors can also enjoy coffee and meals at Mylotopi.
The Tunnel
The 20-meter tunnel once crossed the courtyards of Mylotopi. Walking through the Italian tunnel, visitors will encounter the cellar and exhibits from Italian soldiers, who used to stand guard there during the Italian occupation.
The exit leads to the bunker, which is now used as a recreation and dining area.
A Place to Explore and Unwind
Throughout Mylotopi, there are many cozy corners where visitors can relax, enjoy a coffee, or have a meal, surrounded by the living history and architecture of Kefalos.
