Παρασκευή 12 Μαΐου 2017

Η ΑΡΠΑΓΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ, ΚΩΣ

Η ΑΡΠΑΓΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ, ΚΩΣ
Υπέροχος είναι ο μύθος της Ευρώπης. Σύμφωνα με το μύθο, η Ευρώπη ήταν αδελφή του Κάδμου, ιδρυτή της Θήβας και κόρη του Αγήνορα και της Τηλεφάσσας, ηγεμόνων της Φοινίκης. Όταν μεγάλωσε, μια μέρα πήγε στα λιβάδια να μαζέψει λουλούδια. Εκεί συνάντησε το θεό Δία. Εκείνον αμέσως τον χτύπησε ο Έρωτας και για να την πλησιάσει μεταμορφώθηκε σε δυνατό ταύρο και πήγε δίπλα της κάνοντας δήθεν ότι βόσκει, σκεπτόμενος με τι τρόπο θα την κατακτούσε. Εκείνη τότε πλησίασε τον ταύρο–Δία και άρχισε να τον χαϊδεύει γοητευμένη από την ωραία κορμοστασιά του και τη μυϊκή του δύναμη. Σε λίγο δε δίστασε και να τον ιππεύσει. Τότε αυτός άρχισε να τρέχει με αστραπιαία ταχύτητα. Η Ευρώπη έκλαιγε, μα δεν μπορούσε να πηδήξει, γιατί φοβόταν μη σκοτωθεί.
Ο μεταμορφωμένος σε ταύρο θεός διέσχισε τη θάλασσα συνοδευόμενος από Τρίτωνες και Νηρηίδες και έφτασε στην Κρήτη. Όταν αποβιβάστηκε στο νησί, ο ταύρος δεν φαινόταν πια, αλλά ο Δίας πήρε από το χέρι την Ευρώπη και την οδήγησε στο Δικταίον Άντρο. Καρπός των ερωτικών ενώσεων του Δία και της Ευρώπης στην Κρήτη ήταν ο Μίνωας, ο Ραδάμανθυς και ο Σαρπηδόνας, κλπ, κλπ.
Καλά όλ'αυτά, αλλά δεν μπορούσα να καταλάβω πώς συνδέεται ο μύθος και η αρπαγή της Ευρώπης με την Κω και για ποιο λόγο υπάρχει η οικία της Ευρώπης με το ψηφιδωτό του 3ου αι. μ.Χ αλλά και το γλυπτό σε περίοπτη θέση της πόλης μας. Με μια σύντομη έρευνα διαπίστωσα ότι ο Κάδμος, ο αδερφός της Ευρώπης, αναζητώντας την αδερφή του, μετά την απαγωγή της από το Δία, εγκαταστάθηκε και στην Κω ανάμεσα σε άλλα νησιά, και τοποθέτησε εδώ φρουρά πριν καταλήξει στη Βοιωτία όπου ίδρυσε τις Θήβες.
1. Οικία της Ευρώπης και ψηφιδωτό
Η οικοδομή βρίσκεται στη Δυτική Αρχαιολογική Ζώνη και ονομάστηκε "οικία του ψηφιδωτού της Ευρώπης" από το ψηφιδωτό δάπεδο του 3ου μ.Χ. αιώνα, που εικονίζει την αρπαγή της Ευρώπης. Για περισσότερες λεπτομέρειες για το Σπίτι της Ευρώπης, δείτε μια παλαιότερη ανάρτησή μου:ΔΥΤΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΖΩΝΗ (ΜΕΡΟΣ 3ο) ΤΑ ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΑ ΤΕΤΡΑΓΩΝΑ-ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ
Η οικία της αρπαγής της Ευρώπης είναι κτισμένη σε ερείπια παλαιοτέρου κτιρίου του 142 μ.Χ. Αριστερά της αυλής σε μια από τις αίθουσες της βρέθηκε ψηφιδωτό (3x3.2 μ.) που παρουσιάζει τη γυμνή Νύμφη Ευρώπη να μεταφέρεται μέσα στα κύματα κρατημένη από τα κέρατα του ταύρου - Δία. Μπροστά στον ταύρο στέκεται ένας ημίθεος, ο Έρωτας, ο οποίος προσπαθεί να αντιμετωπίσει τον ταύρο κρατώντας στο χέρι του μια δάδα, ενώ ένα δελφίνι υποδηλώνει τη θάλασσα.
Το τεράστιας σημασίας ψηφιδωτό της αρπαγής της Ευρώπης ήταν μέχρι πρόσφατα ορατό στους επισκέπτες της δυτικής αρχαιολογικής ζώνης προστατευμένο μόνο από ένα στέγαστρο.
Κάποιοι, όμως, ασυνείδητοι, άναψαν φωτιά για να κάνουν μπάρμπεκιου πάνω στο ψηφιδωτό, προκαλώντας τεράστια ζημιά, κι έτσι η αρχαιολογική υπηρεσία κάλυψε έκτοτε το ψηφιδωτό με χαλίκι για να σώσει ό,τι απέμεινε, καθιστώντας το αδύνατο να το ξαναδεί κανείς με τα ίδια του τα μάτια (ευτυχώς προλάβαμε να βγάλουμε κάποιες φωτογραφίες).
στα δεξιά του ψηφιδωτού, πάνω από τα πόδια της Ευρώπης, διακρίνεται η τεράστια καταστροφή από τη φωτιά
2. Το γλυπτό της Αρπαγής της Ευρώπης στις "Σημαίες"
Η γλυπτική σύνθεση της "Αρπαγής της Ευρώπης", της γλύπτριας Ελισάβετ Βάλβη, βρίσκεται εντός του συντριβανιού στην είσοδο της πόλης, στο σημείο που παλιότερα αποκαλούσαμε "Σημαίες".Το γλυπτό επιλέχθηκε μεταξύ 18 έργων που συμμετείχαν σε διαγωνισμό που είχε ξεκινήσει την περίοδο 2009-2010 (δημαρχία Κυρίτση). Τα προπλάσματα των 18 γλυπτών εκτέθηκαν στο Χάνι το Σεπτέμβριο του 2010.
μερικά από τα πιο εντυπωσιακά προπλάσματα γλυπτών με θέμα την αρπαγή της Ευρώπης και η αφίσα από την  έκθεση στο Χάνι με 18 συνολικά συμμετοχές
ο Δήμαρχος κ. Γιώργος Κυρίτσης με τη γλύπτρια Ελισάβετ Βάλβη
Η "Αρπαγή της Ευρώπης" είναι φτιαγμένη από ορείχαλκο και χρειάστηκε περίπου ένα έτος για να κατασκευαστεί.
το πρόπλασμα του γλυπτού όπως εκτέθηκε στο Χάνι
η τελική του μορφή
Λεπτομέρειες του γλυπτού
  • Πηγή: Ιστορία της Νήσου Κω-Β.Σ. Χατζηβασιλείου (σ.51)
Φωτογραφίες: Sophia Karagianni

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου