Κυριακή 4 Μαΐου 2014

ΑΓΙΑ ΕΙΡΗΝΗ, ΠΙΣΩ ΘΕΡΜΑ

ΑΓΙΑ ΕΙΡΗΝΗ, ΠΙΣΩ ΘΕΡΜΑ
Αγία Ειρήνη 17-11-2013
Αν μου ζητούσαν να αναφέρω τα εκκλησάκια της Κω που είναι δίπλα στη θάλασσα, θα σκεφτόμουν μόνο δύο. Την Αγία Ειρήνη και τον Άγιο Θεολόγο στην Κέφαλο. Αλλά, νομίζω, ότι η Αγία Ειρήνη είναι πιο κοντά στη θάλασσα κι από τα δύο.
Μερικά χιλιόμετρα νοτιοδυτικά των Ιαματικών Λουρών στα Εμπρός Θερμά, βρίσκονται τα Πίσω Θέρμη, όπου υπάρχει και το "υπόγειο μονύδριον" της Αγίας Ειρήνης, όπως επίσης και η "αναβράζουσα κύρια θερμοπηγή" ή αλλιώς τα Κόκκινα Νερά.
Βρίσκεται σ'ένα άγριο, δυσπρόσιτο και υποβλητικό τοπίο, με τους απότομους κρημνούς και τους βραχώδεις όγκους των βουνών της Αγίας Ποκούς και του Δικαίου, που επικρέμονται ψηλά και ανέκαθεν δημιουργούσε στους επισκέπτες ένα αίσθημα αποκοπής και απομόνωσης.
Αγία Ειρήνη Οκτώβριος 2011-Προσκυνηματική εκδρομή



 
 Το σκηνικό που άφηνε τις ωραιότερες αναμνήσεις "διακοπων" της εποχής-ίσως να ήταν και οι μοναδικές για τους προγόνους μας-γινόταν στα μπάνια της Αγίας Ειρήνης, κάτω από το Δίκαιο Χριστό στα "Πίσω Θέρμη". Εκεί πήγαιναν με το πλεούμενο του Ζαφείρη Λευτέρη "τα Γημελάκια" συνήθως οι Αντιμαχείτες, Καρδαμιώτες, λίγοι Κεφαλιανοί και Πυλιώτες από την αποβάθρα της Καρδάμαινας.
η κεντρική είσοδος της Αγίας Ειρήνης
Μια ολόκληρη αποικία από καταλύματα με χράμια υφαντά, άναρχης δόμησης, που θύμιζε τσιγγάνικο μαχαλά, απλωνόταν στον περίγυρο του ναυδρίου της Αγίας Ειρήνης. Διέξοδος και μονοπάτι ελευθερίας δια ξηράς γύρω από την πηγή δεν υπάρχει παρά μόνο οι κατσικόδρομοι για τους ορεσείβιους. Μόνη παρηγοριά, το καϊκι που ερχόταν καθημερινά από την Καρδάμαινα μεταφέροντας τρόφιμα και προπάντων πόσιμο νερό με τις λαϊνες. 
 Ακόμη και σήμερα η πρόσβαση με τα πόδια είναι δύσκολη και για λίγους, από μονοπάτι που ξεκινάει από την Αϊπόβρυση. Συνήθως, η πρόσβαση είναι εφικτή μόνο με σκάφος.
Ενδιαφέρουσα και σε σημεία καυστική είναι η περιγραφή του Εμμανουήλ Ι. Καρπάθιου (Μητροπολίτου Μεσημβρίας της επί Ευξείνω) στο "Εκκλησία Κω Δωδεκανήσου"-Τόμος Πρώτος, βιβλίον Δεύτερον, Αθήνα 1969:
"Εκκλησίδιον υπόγειον εις θέσιν τα "Θέρμη" ή τα "Πίσω Θερμά" και άλλως λεγόμενα τα "Λουτρά του Ιπποκράτους". Τάσσεται μεταξύ "των χριστιανικών αρχαιολογικών Μνημείων".
Δηλαδή: των Ιερών χώρων , ιστορικών, δια τους οποίους η Ελληνική Αρχαιολογική Υπηρεσία, ούτε αυτή φροντίζει το παραμικρόν. αλλ'ουδέ άλλους, αρμοδίους δε, οία και η Ιερά Μητρόπολις, επιτρέπουν, δικτατορικώς, να φροντίσουν! Κατ' Αύγουστον του 1956 ο Νομάρχης Δωδεκανήσου Ανδρέας Ιωάννου επεσκέφθη το ναίδριον. Και ιδών την αθλιότητα, έδωκεν άδεια να επιδιορθωθεί προς συντήρησιν το εκτεθειμένον εις την καταστροφήν ναϊδριον.
Αλλά ο εν πόλει Κω, Επιμελητής Αρχαιοτήτων αντέταξε veto. Ο Ιάκωβος Εμμ. Ζαρράφτης χαρακτηρίζει το Εξωκκλήσιον "υπόγειον μονύδριον". Αλλά τούτο κατά το λέγειν των Κώων. Είναι απλούν εξωκκλήσιον. Πάντως είναι αξιερεύνητος η ιδέα να κτισθή σχεδόν άνωθεν των "θερμών πηγών", τόπου ιαματικού το ειρημένον ναϊδριον.
Η Αγία Ειρήνη ανήκει στα Ιερά Προσκυνήματα Μητροπόλεως Κώου Νισύρου.
Δείτε φωτογραφίες από το εσωτερικό του ναού που περιλαμβάνει δύο χώρους, ένα πρόναο και τον κυρίως ναό:
Σύμφωνα με άρθρο της Ξανθίππης Αγρέλλη με θέμα "Προσκυνηματική εκδρομή στην Αγία Ειρήνη" στο Amen.gr ο χώρος ήταν γνωστός στους αυτοκράτορες του Βυ6ζαντίου, οι οποίοι τον επέλεγαν για τις αποδράσεις ανάπαυλας και για τα μπάνια τους. Επίσης, αναφέρεται ότι
υπήρχαν κάποια φυλάκια για τις δύσκολες ώρες του πολέμου, τα οποία ο χρόνος και τα ποταμάκια που ρέουν ακατάπαυστα τον χειμώνα τα παρέσυραν.Σύμφωνα με το Μητροπολίτη Κώου Νισύρου κ.κ Ναθαναήλ έχουν βρεθεί απομεινάρια παλιού κυκλικού πέτρινου χώρου, που δίνει την εντύπωση ότι εκεί υπήρχε κάποιο αμφιθέατρο, μαζί με άλλα κτίσματα.
Αρχαίο αρχιτεκτονικό μέλος στην Αγία Τράπεζα
Ο χώρος έχει δεχθεί συνεχείς προσθήκες, κυρίως από εθελοντές.
Φροντισμένος ως την τελευταία λεπτομέρεια, με πετρόκτιστες σκάλες, με πλακόστρωτες αυλές, περικυκλωμένες από ελιές, φοίνικες και άλλα μικρά και μεγάλα δένδρα και θάμνους , και με ηλιακό φωτισμό, αποτελεί ξεχωριστή όαση ανάμεσα στους πέτρινους λόφους.
Μα μοναδική εικόνα αποτελεί το κελί του Δεσπότη, μια λιτή πέτρινη κατασκευή, που γίνεται ένα με το περιβάλλον, σε διαστάσεις 2 επί 2 αποτελεί το δικό του μικρό απομονωμένο χώρο, προσευχής και περισυλλογής. Χαρακτηριστική η επιγραφή που υπάρχει στην πόρτα: "Σήμερα δικό μου, αύριο αλλουνού και ποτέ κανενός (Αύγουστος 2009)"

 Πληροφορίες: Εμμανουήλ Ι. Καρπάθιου (Μητροπολίτου Μεσημβρίας της επί Ευξείνω) - "Εκκλησία Κω Δωδεκανήσου"-Τόμος Πρώτος, βιβλίον Δεύτερον, Αθήνα 1969
 Κωακές Καταγραφές από το χθες, σελίδες 51-54 (Τα Θέρμη της Κω)-Θανάση Η. Γιωργαλλή 
Άρθρο της Ξανθίππης Αγρέλλη με θέμα "Προσκυνηματική εκδρομή στην Αγία Ειρήνη της Κω" στο Amen.gr
Φωτογραφίες: Sophia Karagianni 



Προσκυνηματική εκδρομή στην Αγία Ειρήνη της Κω
Προσκυνηματική εκδρομή στην Αγία Ειρήνη της Κω
Προσκυνηματική εκδρομή στην Αγία Ειρήνη της Κω

3 σχόλια:

  1. Σε πιο σημείο βρίσκεται το μονοπάτι, το οποίο σε οδηγεί από την Αίπόβρυση στην Αγία Ειρήνη ;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Γνωρίζετε καλά την περιοχή? επειδή μονοπάτι με την κλασική έννοια του όρου δεν υπάρχει.. Θα ρωτήσω τον ειδικό σ αυτή τη διαδρομή Κ. Κωστογλάκη και θα σας απαντήσω όσο πιο γρήγορα μπορώ

      Διαγραφή
  2. Υπαρχουν δυο μονοπατια. το παλιο υπαρχει αλλα δεν φαινεται, το καινουριο ειναι πιο εμφανες. αν σας ενδιαφερει πραγματικα μπορω να σας δωσω το τηλ του κ κωστογλακη να σας δωσει λεπτομερειες.

    ΑπάντησηΔιαγραφή