ΤΑΞΙΑΡΧΗΣ ΡΑΧΕΙΑΣ, ΑΝΤΙΜΑΧΕΙΑ

ΤΑΞΙΑΡΧΗΣ ΡΑΧΕΙΑΣ, ΑΝΤΙΜΑΧΕΙΑ

Κρυμμένος βρίσκεται στη θέση Παληάρραχη τη "Ραχεία" των βυζαντινών πηγών σε απόσταση 1250 μ. νότια του ναού της Χρυσοχεριάς., περίπου 400 μ. Δ-ΝΔ από το Βυζαντινό Κοιμητηριακό Ναό. Σε απόσταση  Σε απόσταση μόλις 200 μ. νότια του Ταξιάρχη μια περίκρημνη γλώσσα μήκους 250 μ και μέγιστου πλάτους 80 μ. αποτελεί ένα δυσδιάκριτο φυσικό οχυρό πάνω στο οποίο χτίστηκε κατά τους ταραγμένους και επικίνδυνους χρόνους των Σαρακηνών (7ος-10ος αι.) το "Παλιόκαστρο".

 Κατά τους χρόνους εκείνους, οι οικισμοί της Αντιμάχειας (στη θέση κυρίως της σημερινής Αντιμάχειας) που εκατοικούντο αδιάκοπα από την αρχαιότητα λίγο-πολύ, εγκαταλείφθηκαν, των κατοίκων συμπτυχθέντων σε ασφαλέστερο σημείο, συγκεκριμένα στην ομαλή μεν αλλά όχι γόνιμη "Ραχεία", δίπλα όμως στο δύσβατο Κάστρο ώστε να είναι εύκολη η διάσωση σε ώρα ανάγκης.

Ο Ταξιάρχης (Αρχάγγελος Μιχαήλ) είναι ένας μονόχωρος καμαροσκεπής ναός με εξέχουσα ημικιλυνδρική αψίδα. Στο άμεσο περιβάλλον του βρίσκονται διάφορα μάρμαρα, όπως βάση κίονος, ένας αμφικιονίσκος παλαιοχριστιανικού παραθύρου καθώς και μια γρανιτένια στήλη ύψους 2.15 μ. η οποία διακοσμείται με λατινικό σταυρό και με ιπποτικό θυρεό με ταύρο (14ος αι.-σ. τίποτε απ'όλ'αυτά που αναφέρονται δεν υπέπεσε στην αντίληψή μου)

Το τελευταίο στοιχείο υποδηλώνει κατοίκηση του οικισμού της Ραχείας έως και τους Ιπποτικούς χρόνους όπως επιβεβαιώνουν μάλλον ανασκαφικά δεδομένα στην περιοχή. Στην ίδια θέση υπήρχε παλαιός ναός, ο οποίος κατέρρευσε στους σεισμούς του 1926 και του 1933.. Όρθια έμεινε μόνον η αψίδα, στο μεγαλύτερο μέρος της και η είσοδος στη νότια πλευρά της.

Ο ναός εκείνος είχε προφανώς άμεση σχέση με το γειτονικό βυζαντινό Παλιόκαστρο. Πιθανόν επρόκειτο για το σημαντικότερο ναό του βυζαντινού οικισμού της Ραχείας. Ισοπεδώθηκε για να χτιστεί το 1959 η σημερινή εκκλησία. Πρόσφατη αντικατάσταση των επιχρισμάτων του ναού από Διοικητική του εκεί στρατοπέδου τεθωρακισμένων έγινε χωρίς υπεύθυνο έλεγχο της τοιχοδομής για τον εντοπισμό ελάχιστων έστω τυχόν λειψάνων του παλαιότερου ναού.

από το εσωτερικό του ναού

Η Αγία Τράπεζα του Ταξιάρχη στηρίζεται σε αρχαίο κυλινδρικό βωμό ο οποίος είναι διακοσμημένος με βουκράνια.
Ο ναός είναι γνωστός στους ντόπιους κι ως ο "Αξεστράτηγος" (προφανώς λόγω του Στρατηγού-Στρατηλάτη Άρχοντα Μιχαήλ) και ανήκει στην Ενορία των Αγίων Αποστόλων.

 Ανακεφαλαιώνοντας, σύμφωνα με το Μαστορόπουλο, αρχιτεκτονικά μέλη που ανασκάφθηκαν συνδέουν το ναό με την Ιπποτική εποχή αλλά λέει ξεκάθαρα ότι πρόκειται για Βυζαντινό ναό, ο οποίος κατέρρευσε στους σεισμούς του 1926 και 1933 και ξαναχτίστηκε το 1959.
Από την άλλη μεριά, ο Μητροπολίτης Εμμ. Καρπαθίου αναφέρει ότι ο ναός οικοδομήθηκε το έτος 1820 από τον Κωνσταντίνο Κοντίτση. Αναφέρει επίσης, ότι ο σεισμός του 1933 κατέρριψε το Εξωκκλήσι και ότι το 1945 ανοικοδομήθηκε με δαπάνες των ενοριτών των Αγίων Αποστόλων, υπό την επιστασία του Εφημερίου της ενορίας, Θωμά Συνεσίου.

Πηγή: Αντιμάχεια Κώα, 2002, Γ. Μαστορόπουλος (πάντα με την αμέριστη βοήθεια και συμπαράσταση του αγαπημένου Μάνου Μαστρογιώργη)
Εμμανουήλ Ι. Καρπάθιου (Μητροπολίτου Μεσημβρίας της επί Ευξείνω) - "Εκκλησία Κω Δωδεκανήσου"-Τόμος Πρώτος, βιβλίον Δεύτερον, Αθήνα 1969
φωτογραφίες: Sophia Karagianni

Ακολουθεί η μετάφραση του κειμένου στα αγγλικά:

TAXIARCHIS OF RACHEIA, ANTIMACHEIA

Hidden in the location of Paliarrachi — the “Racheia” of Byzantine sources — approximately 1,250 m south of the church of Chrysocheria and about 400 m W–SW of the Byzantine Cemetery Church, stands the church of Taxiarchis. Just 200 m south of the Taxiarchis, a steep rocky tongue, 250 m long and up to 80 m wide, forms a barely discernible natural fortress. Upon it, during the turbulent and dangerous years of the Saracen raids (7th–10th c.), the so-called “Paliokastro” was built.

During those times, the settlements of Antimacheia (mainly located where the modern village stands today), which had been continuously inhabited since antiquity, were abandoned. The inhabitants moved to a safer point — the level yet infertile Racheia — right next to the inaccessible fortress, so they could seek refuge there quickly in case of danger.

Taxiarchis (Archangel Michael) is a single-aisled barrel-vaulted church with a prominent semicylindrical apse. Scattered around its immediate surroundings lie various marble elements, such as a column base, a small double column from an Early Christian window, and a granite pillar 2.15 m high decorated with a Latin cross and a Hospitaller coat of arms featuring a bull (14th century). (None of these were visible during my visit.)

This last feature suggests that the settlement of Racheia continued to be inhabited during the Knights’ period, a fact seemingly supported by archaeological findings in the area. On the same site once stood an older church, which collapsed during the earthquakes of 1926 and 1933. Only the apse (mostly intact) and the entrance on the south side remained standing.

That earlier church was clearly connected with the nearby Byzantine Paliokastro. It was most likely the main church of the Byzantine settlement of Racheia. It was levelled in order to build the current church in 1959. A recent replacement of the church’s plaster, carried out by the administration of the adjacent armored battalion camp, was done without a proper inspection of the masonry for potential remains of the older church.

Inside the church, the Holy Table is supported by an ancient cylindrical altar decorated with bucrania (ox-skull motifs).

Locals also refer to the church as “Axe-Stratigos” (likely due to Archangel Michael being regarded as the Great General and Commander-in-Chief), and the church belongs to the parish of the Holy Apostles.

In summary, according to Mastoropoulos, the architectural fragments uncovered link the church to the Knights’ era, yet he clearly states it is a Byzantine church that collapsed in the earthquakes of 1926 and 1933 and was rebuilt in 1959.

On the other hand, Metropolitan Emmanuel of Karpathos reports that the church was built in 1820 by Konstantinos Konditsis. He also notes that the 1933 earthquake destroyed the chapel, and that it was rebuilt in 1945 at the expense of the parishioners of the Holy Apostles under the supervision of the parish priest Thomas Synesios.