ΟΘΩΜΑΝΙΚΑ ΛΟΥΤΡΑ (ΧΑΜΑΜ), ΠΑΛΙΟ ΠΥΛΙ

ΟΘΩΜΑΝΙΚΑ ΛΟΥΤΡΑ (ΧΑΜΑΜ), ΠΑΛΙΟ ΠΥΛΙ

Το Παλιό Πυλί είναι γεμάτο εκπλήξεις και όμορφα μέρη να δει κάποιος. Με κυρίαρχο το Κάστρο αλλά και τα πανέμορφα εκκλησάκια που δεσπόζουν στην περιοχή, όπως για παράδειγμα η Παναγία των Καστριανών, ο Ασώματος, ο Άγιος Αντώνιος, ο Άγιος Θεολόγος, ο Άγιος Γεώργιος, ο Άγιος Νικόλαος, ο Άγιος Κήρυκος, ο Άγιος Κωνσταντίνος, ο Άγιος Βασίλειος, κ.ά πολλά, πολύ δίκαια χαρακτηρίζεται ως ο Μυστράς των Δωδεκανήσων.

Στο νότιο τμήμα του οικισμού του Παλιού Πυλιού και στο κατώτερο τμήμα του βρίσκεται ένα μικρό λουτρό (χαμάμ).

Αναπτύσσεται σε δύο διαμερίσματα, χώρο εισόδου και "θερμό" τμήμα (εσωτερικών διαστάσεων αντίστοιχα 2,24 Χ 2,31 μ. και 2,72 Χ 2,90 μ.), που διαχωρίζονται μεταξύ τους από ένα τοίχο, που σήμερα είναι κατά μεγάλο μέρος γκρεμισμένος. Ο δεύτερος χώρος επικοινωνεί άμεσα με τη δεξαμενή νερού και το χώρο καύσης.

Τα δύο τμήματα του λουτρού είναι θολοσκεπή, ενώ ιδιαίτερα επιμελημένη είναι η κατασκευή του θόλου στο "θερμό" τμήμα.

ο θόλος του "θερμού" τμήματος εξωτερικά

...κι εσωτερικά

Τα ανοίγματα των φωτιστικών οπών ενώνονται μέσω εγκοπής του σοβά μεταξύ τους, σχηματίζοντας στην άνοψη το διακοσμητικό μοτίβο ενός εξάκτινου αστεροειδούς.

διακοσμητικό μοτίβο

λεπτομέρειες από το εσωτερικό του λουτρού

Το μνημείο χρήζει άμεσης αποκατάστασης, καθώς βρίσκεται σε κακή κατάσταση, κυρίως, στον εσωτερικό χώρο, παρ' όλο που καταφέρνει να διατηρήσει λίγη από την αίγλη του παρελθόντος.

Στον εξωτερικό χώρο, και δίπλα ακριβώς στο Λουτρό βρίσκεται μια υπέροχη κρήνη με δυο κρουνούς και έξι υπέροχα διακοσμητικά μοτίβα που ονομάζονται ρόδακες και συνηθίζονται σε οθωμανικές κρήνες.

Πολύ κοντά στην οθωμανική κρήνη υπάρχει και μια σύγχρονη πετρόκτιστη βρύση, πλήρως εναρμονισμένη με το τοπίο.

Πηγή: Οθωμανικά Λουτρά στον Ελλαδικό Χώρο-Ελένη Ι. Κανετάκη-Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας-Αθήνα 2004 (ευχαριστώ θερμά την Ιουλία Παπαευτυχίου που απλόχερα μου διέθεσε αντίγραφο)
Φωτογραφίες: Sophia Karagianni

Ακολουθεί η μετάφραση του κειμένου στα αγγλικά:

OTTOMAN BATHS (HAMAM), OLD PYLI

Old Pyli is full of surprises and beautiful places to visit. With the dominant presence of the Castle, as well as the many picturesque chapels that stand throughout the area—such as Panagia of Kastrianá, Asomatos, Saint Anthony, Saint Theologos, Saint George, Saint Nicholas, Saint Kyrykos, Saint Constantine, Saint Basil, and many more—it is justifiably characterized as the Mystras of the Dodecanese.

In the southern part of the settlement of Old Pyli, and in its lower section, there is a small bath (hamam).

It consists of two rooms, an entrance area and the “hot” chamber (with internal dimensions of 2.24 x 2.31 m and 2.72 x 2.90 m respectively), separated by a wall that is now largely collapsed. The second chamber communicates directly with the water cistern and the furnace room.

Both sections of the bath are vaulted, and the construction of the dome in the “hot” chamber is particularly refined.

the dome of the “hot” chamber from the outside

…and from the inside.

The openings of the light holes are connected to each other through a groove in the plaster, forming in the ceiling plan the decorative pattern of a six-pointed star.

decorative motif

details from the interior of the bath

The monument is in need of immediate restoration, as it is in poor condition—mainly in the interior—despite still managing to preserve some of its past glory.

In the outer area, right next to the bath, there is a beautiful fountain with two spouts and six exquisite decorative motifs called rosettes, typical of Ottoman fountains.

Very close to the Ottoman fountain there is also a modern stone-built fountain, perfectly harmonized with the surrounding landscape.