ΤΟ ΕΣΚΙ ΤΖΑΜΙ ΣΤΗΝ ΠΛΑΤΕΙΑ ΔΙΑΓΟΡΑ
Ο μιναρές βρίσκεται στο λόφο της Ακρόπολης των Σεραγιών, στη σημερινή πλατεία Διαγόρα και είναι ό,τι απέμεινε απ’ το τέμενος το γνωστό ως Εσκί Τζαμί. Είναι στην άκρη της πυκνοδομημένης πρώην μουσουλμανικής συνοικίας των Χαλουβαζιών (ζαχαροπλαστείων). Στην επιγραφή της κρήνης του μιναρέ Εσκί Τζαμί μπορούμε να χρονολογήσουμε το τζαμί Γενί Καπί, το οποίο καταστράφηκε από τους Ιταλούς για την εφαρμογή ρυμοτομικού σχεδίου.
Οι Ιταλοί μετέφεραν την επιγραφή και την κρήνη από το τζαμί Γενί Καπί. Η οποία κατά τον Zeki Celikkol μαρτυρεί ότι κατασκευάστηκε από το Χατζή Μουσταφά Αγά στο έτος εγίρας 995 (1586). Σήμερα μπορούμε να διακρίνουμε στη βορινή πλευρά του μιναρέ Εσκί Τζαμί την ενσωματωμένη μαρμάρινη κρήνη με την επιγραφή: «Ε, άνθρωπε, που όλα ζουν απ’το νερό, δε φέρνεις πίστη γι’αυτό; Να προσκυνήσουμε στην ψυχή του ευεργέτη που κατασκεύασε αυτό, στο Χατζή Μουσταφά Αγά και στη σύζυγο αυτού κυρία Φατμά. 995 (1586)».
Η κρήνη με την επιγραφή αναφέρεται στο τζαμί Γενί Καπί, το οποίο υπήρχε στο δυτικό αρχαιολογικό χώρο και καθαιρέθηκε στη φάση των ανασκαφών. Το τέμενος του τζαμιού ρυμοτομήθηκε το 1945 και ενσωματώθηκε στον εναπομείναντα μιναρέ η κρήνη του τζαμιού Γενί Καπί.
 |
| το γραφικό δρομάκι που οδηγεί από το τζαμί στη Γρηγορίου Ε' |
φωτογραφίες: Sophia Karagianni
Ακολουθεί η μετάφραση του κειμένου στα αγγλικά:
THE ESKI MOSQUE IN DIAGORA SQUARE
The minaret stands on the hill of the Acropolis of Seragia, in today’s Diagoras Square, and is all that remains of the mosque known as Eski Tzami (Old Mosque). It is located on the edge of what was once the densely built Muslim quarter of Halouvazia (confectioners’ district).
On the inscription of the fountain at the minaret of Eski Tzami, we can date the mosque Yeni Kapi, which was demolished by the Italians during the implementation of their urban redevelopment plan.
The Italians transferred both the inscription and the fountain from the Yeni Kapi Mosque. According to Zeki Celikkol, the inscription testifies that it was built by Hadji Mustafa Aga in the year 995 of the Hijri calendar (1586 AD). Today, on the northern side of the Eski Tzami minaret, one can still see the marble fountain with the inscription:
“O man, since all life depends on water, will you not believe in it?
Let us pay tribute to the soul of the benefactor who built this —
to Hadji Mustafa Aga and his wife Lady Fatma. 995 (1586).”
The fountain with this inscription originally belonged to the Yeni Kapi Mosque, which once stood in the western archaeological site and was demolished during excavations. In 1945, the mosque’s main structure was torn down as part of urban planning works, and the fountain of the Yeni Kapi Mosque was integrated into the remaining minaret of Eski Tzami.
The picturesque little alley leads from the mosque down to Grigoriou E’ Street
