ΝΑΥΑΓΙΟ ΓΕΡΜΑΝΙΚΟΥ ΠΛΟΙΟΥ ΣΤΟ ΜΑΡΜΑΡΙ

ΝΑΥΑΓΙΟ ΓΕΡΜΑΝΙΚΟΥ ΠΛΟΙΟΥ ΣΤΟ ΜΑΡΜΑΡΙ

Ένα ναυάγιο Γερμανικού μεταγωγικού πλοίου μπορείτε να δείτε πολύ κοντά στην ακτή, στην περιοχή Πίθος στο Μαρμάρι. Πρόκειται, συγκεκριμένα,για το μεταγωγικό F 131 που βυθίστηκε στις 20.10.1943 στην ακτή του Μαρμαρίου από τη Βρετανική τορπιλάκατο MTB 307.

Το ναυάγιο έχει εξοκείλει στην παραλία σχεδόν, και διαβρωμένο πια από τη σκουριά και την αρμύρα βυθίζεται όλο και περισσότερο από χρόνο σε χρόνο μέσα στην άμμο. Για 70 ολόκληρα χρόνια διηγείται την ιστορία του στους λουόμενους, μια ιστορία του Β' παγκοσμίου πολέμου για την ημέρα που οι Γερμανοί έκαναν απόβαση στην Κω και για το πώς βυθίστηκε 17 μέρες μετά.

Ο αποβατικός στολίσκος αποτελούνταν συνολικά από 5 ατμόπλοια, 9 αποβατικά, 4 ναρκαλιευτικά, 2 ναρκοθέτιδες, μερικά ταχύπλοα και 2 εξοπλισμένα ψαροκάϊκα, που μετέφεραν συνολικά 1.000-1.200 άντρες υπό τις διαταγές του υποστράτηγου Φρίντριχ Μύλλερ. Στις 3 Οκτωβρίου 1943, τις πρώτες πρωινές ώρες τα παρατηρητήρια της Καλύμνου εντόπισαν τον αποβατικό στολίσκο, αλλά τον εξέλαβαν ως συμμαχική νηοπομπή με εφόδια. Η γερμανική επιχείρηση αιφνιδιαστικής κατάληψης της Κω (Unternehmen Eisbär = Επιχείρηση Πολική Άρκτος) προέβλεπε απόβαση σε τρία σημεία της ακτής.

Η Ομάδα Μάχης φον Ζάλντερν ανέλαβε την κύρια προσπάθεια κατάληψης του νησιού και έπρεπε να αποβιβαστεί στη βόρεια ακτή, νότια του Μαρμαρίου.

Μέχρι την τελευταία στιγμή οι Βρετανοί θεωρούσαν ότι ο αποβατικός στολίσκος ήταν δική τους εφοδιοπομπή και επέτρεψαν στις γερμανικές δυνάμεις να αποβιβαστούν ανενόχλητες. Μόνο μία ιταλική τορπιλάκατος, που περιπολούσε μεταξύ Ψερίμου και Κω, αντιλήφθηκε την τελευταία στιγμή τα γερμανικά αποβατικά και έριξε τις τορπίλες της, αλλά χωρίς επιτυχία.

Τελικά, οι μόνες απώλειες σκαφών που είχαν οι Γερμανοί ήταν
α) το συγκεκριμένο  μεταγωγικό F 131  που βυθίστηκε στις 20-10-1943 στην ακτή του Μαρμαρίου από τη Βρετανική τορπιλάκατο MTB 307 και
β) Ένα  μικρό βοηθητικό σκάφος από την εποχή του ΒΠΠ που βρίσκεται βυθισμένο σχετικά κοντά στο σημείο της απόβασης αλλά προς τη μεριά της πόλεως της Κω και αν και έχουν γίνει καταδύσεις σε αυτό από ντόπιους αυτοδύτες δεν γνωρίζουμε κάτι για την ταυτότητά του.

Άλλες πηγές αναφέρουν το αποβατικό-μεταγωγικό πλοίο ως Motozattaro, από την ιταλική λέξη zattera που σημαίνει πλατφόρμα, σχεδία.

Επίσης, προφορικές μαρτυρίες θέλουν το Γερμανικό πλοίο F131 να βυθίστηκε από το "ΑΒΕΡΩΦ", αυτό, όμως, δεν μπόρεσε να επιβεβαιωθεί από την έρευνά μου. Αντίθετα, επιβεβαιώθηκε η πληροφορία ότι βυθίστηκε από τη Βρετανική τορπιλάκατο MTB 307 και από τον κ. Γιάννη Τρικοίλη, που έχει ασχοληθεί πολύ με τη Μάχη της Κω και τα δύο γερμανικά ναυάγια.

Σε μια πεζοπορία που οργάνωσα το 2018, ο κ. Ανδρουλάκης Γεώργιος, Υποστράτηγος Εν αποστρατεία, μας μίλησε για το Ναυάγιο Γερμανικού πλοίου στο Μαρμάρι. Μέρος της ιδιαίτερα ενδιαφέρουσας αφήγησής του εδώ: 

Πηγή και περαιτέρω πληροφορίες για την απόβαση των Γερμανών και τη Μάχη της Κω: http://greeceww.blogspot.gr/2014/06/1943.html

http://www.iwm.org.uk/collections/item/object/205211440
Μάχη της Κω: http://greeksurnames.blogspot.gr/2011/10/blog-post_7165.html
http://vhatzivasileiou.blogspot.gr/2011_11_01_archive.html
Γερμανική απόβαση στo Μαρμάρι: http://www.dikaiosnet.gr/Pyli/marmari/marmari.htm

φωτογραφίες: Sophia Karagianni

οι πεζοπόροι, σαν καλοί μαθητές, ακούν με ενδιαφέρον την αφήγηση του κ. Ανδρουλάκη και μετά φωτογραφίζονται δίπλα στα απομεινάρια του ναυαγίου του Γερμανικού αποβατικού πλοίου.

Ακολουθεί η μετάφραση του κειμένου στα αγγλικά:

THE SHIPWRECK OF A GERMAN TRANSPORT VESSEL IN MARMARI

A German transport shipwreck can be seen very close to the shore, in the area of Pithos in Marmari.

It is the transport vessel F 131, which was sunk on October 20, 1943, off the coast of Marmari by the British torpedo boat MTB 307.

The wreck lies almost beached on the shore, and — now corroded by rust and salt — it sinks deeper and deeper into the sand with each passing year.

For seventy years, it has been silently recounting its story to swimmers — a story from World War II, about the day the Germans landed on Kos and how the ship was sunk seventeen days later.

The German Landing on Kos

The German landing flotilla consisted of five steamships, nine landing craft, four minesweepers, two minelayers, several motorboats, and two armed fishing vessels, carrying a total of 1,000–1,200 men under the command of Major General Friedrich Müller.

In the early hours of October 3, 1943, observers on Kalymnos spotted the approaching convoy but mistook it for an Allied supply fleet.

The German operation for the surprise occupation of Kos (Unternehmen Eisbär — “Operation Polar Bear”) planned simultaneous landings at three different points along the coast.

The von Saldern Battle Group was tasked with the main effort to capture the island and was to land on the northern coast, south of Marmari.

The Battle and the Sinking of F 131

Until the very last moment, the British forces believed the approaching ships were part of their own supply fleet, allowing the Germans to land unopposed.

Only one Italian torpedo boat, patrolling between Pserimos and Kos, realized the truth at the last moment and launched its torpedoes — unsuccessfully.

In the end, the only German naval losses during the operation were:

a) The transport vessel F 131, which was sunk on October 20, 1943, off the coast of Marmari by the British torpedo boat MTB 307, and

b) A small auxiliary vessel from the same period, located underwater relatively close to the landing site but nearer to the town of Kos.

Although local divers have explored it, its identity remains unknown.

Alternative Accounts

Some sources refer to the sunken transport ship as a Motozattaro, from the Italian word zattera meaning raft or barge.

Oral testimonies also claim that the German vessel F 131 was sunk by the Greek battleship “Averof”, though this could not be confirmed by my research.

On the contrary, it was confirmed that the ship was sunk by the British torpedo boat MTB 307, a fact also verified by Mr. Giannis Trikoilis, who has extensively studied the Battle of Kos and both German shipwrecks.