ΤΑ ΠΙΟ ΟΜΟΡΦΑ ΠΑΡΑΣΙΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΟΜΟΡΦΑ ΠΑΡΑΣΙΤΑ

1.Κύτινος 
1α.Citinus ruber 
Για ένα «κόκκινο λουλούδι» που βγαίνει μόνο κάτω από τον κίστο (κάτω απο τις ρίζες της λαδανιάς), μας μίλησε ο αγαπημένος αείμνηστος Μάνος Μαστρογιώργης και μετά μας οδήγησε σε μια τοποθεσία στο Ζηπάρι για να το εντοπίσουμε.

Ο Κύτινος αυτός είναι ο Citinus ruber, απαντάται σ 'όλη την Ελλάδα με διάφορες ονομασίες όπως ο λύκος του λάδανου ή βυζιά του λαγού που τα λένε στη Ρόδο, ή βυζάτα που τα λένε στην Κρήτη.

1β. Citinus hypocistis, Κύτινος ο υπόκιστος (Λύκος της Λαδανιάς)

Το συγκεκριμένο Κύτινο το συναντήσαμε στην Κέφαλο κι ήταν κι αυτός πανέμορφος. Κι αυτός ο Λύκος της Λαδανιάς, ο Cytinus hypocistis, παρασιτεί στις ρίζες της Λαδανιάς.

Τα φυτά αυτά δεν φωτοσυνθέτουν αλλά τρέφονται αποκλειστικά από τις τροφές που απομυζούν αποκλειστικά από τους ξενιστές τους (είδη του γένους Cistus και του γένους Halimium).
Ο Διοσκουρίδης, ο πατέρας της φαρμακολογίας, ασχολήθηκε με το φυτό και τη ρητίνη που παράγει και ειδικά για το Λύκο της Λαδανιάς έγραψε: «Στις ρίζες του κίσθου φύεται η λεγόμενη «υποκιστίς», αυτή που από μερικούς λέγεται «ορόβηθρον» ή «κύτινος», κάτι που μοιάζει με «κύτινον» ροδιάς το ένα είδος είναι κιτρινωπό, το άλλο λευκό, που μετατρέπεται σε χυλό, όπως η ακακία. Μερικοί την ξεραίνουν, την σπαν, την υγραίνουν και τη βράζουν και κάνουν τα αλλά, όπως και με το «λύκιον». Έχει τις ίδιες δυνατότητες με την ακακία, αλλ’ είναι περισσότερο στυπτική και ξηραντική, και ενεργεί όταν έχουν προβλήματα κοιλιακά, δυσεντερία και αιμοπτύσεων, και βοηθάει την εμμηνορρυσία των γυναικών, όταν πίνεται ή εισάγεται με βύσμα»

Σύμφωνα με τον Διοσκουρίδη, δηλαδή, ο λύκος χρησιμοποιούνταν, στην αρχαιότητα για την αντιμετώπιση των κολικών, της δυσεντερίας, των αιμοπτύσεων και της έμμηνου ρύσης. Παραθέτω και το αρχαίο κείμενο:

«Φύεται δε παρά τα ρίζας του κίσθου η λεγομένη υποκιστίς, υπ’ ενίων δε ορόβηθρον ή κύτινος καλουμένη, όμοιόν τι κυτίνω ροάς και το μεν τι αυτού κιρρόν [το δε χλωρόν] το δεν λευκόν, όπερ χυλίζεται ώσπερ η ακακία, ένιοι δε ξηράναντες αυτήν και θλάσαντες βρέχουσί τε και έψουσι και τα άλλα ποιούσιν ως επί του λυκίου. Δύναμιν δε έχει την αυτήν τη ακακία, στυπτικωτέραν δε και ξηραντικωτέραν, ποιούσαν προς κοιλιακούς, δυσεντερικούς, αιμοπτυϊκούς και ρουν γυναικείον πινομένη και ενιεμένη».

2. Οροβάγχη (Λύκος)  Orobanche (Broomrapes)

Ένα από τα 200 είδη του δυσεξόντωτου ολοπαράσιτου της οροβάγχης (ή «λύκος» όπως πολλοί την αποκαλούν) που προσβάλει πολλές βιομηχανικές καλλιέργειες (καπνός, τομάτα) συμπεριλαμβανομένου και τα ψυχανθή (φακή, μπιζέλι, ρεβίθι, βίκος, κουκιά κ.α.).

Το όνομα της προέρχεται από το αρχαίο ελληνικό όροβος (είδος βίκου) + άγχω = πνίγω στραγγαλίζω.

3.Κουσκούτα-Cuscuta (Dodders)

Από το προσβλημένο φυτό η κουσκούτα αναπτύσσει μακρούς βλαστούς με τους οποίους παρασιτεί τα κοντινότερα φυτά. Εκτός από το σπόρο οι κουσκούτες πολλαπλασιάζονται και με μικρά κομμάτια βλαστού που μεταφέρονται με διάφορους τρόπους. Οι κουσκούτες δεν φαίνεται να επηρεάζουν κατά κάποιο τρόπο την φωτοσύνθεση ή την απορρόφηση νερού από τον ξενιστή, αλλά απορροφούν έντονα τα ζάχαρα από τα αγγεία του ξενιστή με αποτέλεσμα την καχεκτική ανάπτυξη. Τη συγκεκριμένη, τη συναντήσαμε στο Ψαλίδι.

Φυσικά, σε ξεχωριστή ανάρτηση θα ασχοληθώ με τα μανιτάρια, τα ωραιότερα παράσιτα απ' όλα, αλλά και κάποιους άλλους πολύ ενδιαφέροντες μύκητες.
Πηγή:http://www.kolivas.de/archives/63347
Παρασιτικά φυτά
http://www.nhmc.uoc.gr/el/museum/photo-archive/selection/images/nhmc.image.58347
παράσιτο «λύκος» 
Οροβάγχη (το μεγάλο λαμόγιο της φύσης)
Φωτογραφίες: Sophia Karagianni

Ακολουθεί η μετάφραση του κειμένου στα αγγλικά:

THE MOST BEAUTIFUL PARASITES

1. Cytinus

1a. Cytinus ruber

We first heard about a “red flower” that only grows beneath the rockrose (under the roots of Cistus ladanifer), from our dear friend Mr. Manos Mastrogiorgis, who later guided us to a location in Zipari to find it.

This particular Cytinus is Cytinus ruber, found throughout Greece under various names such as “wolf of the rockrose” (lykos tou ladanou), “hare’s teats” (vyzia tou lagou, as it’s called in Rhodes), or “vyzata” (in Crete).

1b. Cytinus hypocistis – the Rockrose Wolf

We encountered this species in Kefalos, equally stunning. Like the previous one, Cytinus hypocistis parasitizes on the roots of the rockrose.

These plants do not photosynthesize; they feed exclusively on nutrients absorbed from their hosts — species of the genera Cistus and Halimium.

Dioscorides, the father of pharmacology, studied this plant and the resin it produces. Referring to the Rockrose Wolf, he wrote:

“At the roots of the cistus grows what is called hypocistis, also known by some as orobithron or kytinos. It resembles the pomegranate flower; one variety is yellowish, another white, which turns into a pulp like acacia. Some dry it, crush it, moisten it, and boil it as they do with lycium. It has the same properties as acacia, but is more astringent and drying, effective against colic, dysentery, and spitting of blood, and promotes menstruation when taken as a drink or applied as a suppository.”

According to Dioscorides, then, the Lykos was used in antiquity to treat colic, dysentery, hemoptysis, and menstrual disorders.

 

2. Broomrape (Orobanche)

One of the 200 species of the tenacious holoparasitic plant Orobanche (commonly called “wolf”), which infects many industrial crops such as tobacco and tomato, as well as legumes like lentils, peas, chickpeas, vetch, and broad beans.

The name derives from the ancient Greek órobos (a kind of vetch) and ánchō (to strangle, choke).

 

3. Dodder (Cuscuta)

From the infected host plant, dodder develops long threadlike stems that parasitize nearby vegetation. Besides its seeds, dodder can also reproduce from small fragments of its stem that are easily dispersed.

Although dodders do not seem to affect the host’s photosynthesis or water absorption, they strongly draw sugars from the host’s vascular system, resulting in stunted growth. We found this particular species in Psalidi.

Naturally, in a separate post, I will focus on mushrooms — the most fascinating parasites of all — along with several other intriguing fungi.