ΔΕΛΦΙΝΙ, ΔΕΛΦΙΝΑΚΙ

ΔΕΛΦΙΝΙ, ΔΕΛΦΙΝΑΚΙ

Τα ελληνικά πελάγη έχουν το προνόμιο να φιλοξενούν τέσσερα είδη δελφινιών. Το ζωνοδέλφινο (Stenella coeruleoalba), το ρινοδέλφινο (Tursiops truncatus), το σταχτοδέλφινο (Grampus griseus) και το κοινό δελφίνι (Delphinus delphis). 

Από την περιγραφή τους, φαίνεται ότι στη θαλάσσια περιοχή της Κω συναντάμε κυρίως το ρινοδέλφινο και το κοινό δελφίνι. Πρόκειται για ένα πολύ συνηθισμένο-ίσως και καθημερινό-και συνάμα μοναδικό φαινόμενο, όταν κάποιος ταξιδεύει από Κω προς Ψέριμο ή Κάλυμνο, να συναντάει παιχνιδιάρικα δελφίνια στη διαδρομή, κυρίως όταν η θάλασσα είναι ήρεμη. Στη θαλάσσια περιοχή της Καλύμνου, κοντά στο Βαθύ, υπάρχουν ιχθυοκαλλιέργειες και τα δελφίνια-πιθανά-κυκλοφορούν στην περιοχή λόγω ευκολότερης πρόσβασης στην τροφή τους. Μάλιστα, τα ημερόπλοια που διοργανώνουν καθημερινά την εκδρομή στα τρία νησιά (Κάλυμνο-Ψέριμο-Πλάτη) συμπεριλαμβάνουν στις παροχές τους την πιθανότητα να δει κάποιος δελφίνια και δίνουν ποσοστό 80%.

δελφίνια όπως τα είδαμε μέσα από το ημερόπλοιο "Odyssey"

Εκτός από τα ημερόπλοια, που δίνουν την υψηλή πιθανότητα και δυνατότητα να δει κάποιος από κοντά αυτά τα υπέροχα πλάσματα στο φυσικό τους περιβάλλον, υπάρχουν κι άλλοι τρόποι. Έχουμε δει δελφίνια στην Κέφαλο κατά τη διάρκεια πεζοποριών, αλλά και πιο απλά περπατώντας στον ποδηλατόδρομο πολύ κοντά στην ακτή και τους λουόμενους.

δελφίνια στην περιοχή της Κεφάλου

Ως προς την αναγνώριση του είδους, στη ράχη, το ρινοδέλφινο είναι ομοιόχρωμα γκρίζο, αν και ανάλογα με το φως μπορεί να φαίνεται λιγότερο ή περισσότερο σκούρο. Το κοινό δελφίνι είναι μαύρο, αλλά το σημαντικό είναι ότι κάτω ακριβώς από το πτερύγιό του σχηματίζεται ένα V, ένα μαύρο τρίγωνο δηλαδή, που δεξιά και αριστερά οριοθετείται από ανοιχτά χρώματα: το χαρακτηριστικό κίτρινο-μπεζ αυτού του είδους δελφινιού μπροστά και η ανοικτή γκρίζα απόχρωση πίσω.

Σίγουρα, όταν τα εντοπίζουμε να κολυμπάνε, η αντίδρασή είναι πάντα «Δελφίνια!.. Δελφίνια, μπροστά στην πλώρη...» και στη συνέχεια αφιερώνουμε όλη την προσοχή μας, μέχρι που χάνονται. Αυτό συνέβη και σε μια βόλτα μας με το ημι-υποβρύχιο "Yellow Submarine" πολύ κοντά στην παραλία, τα εντοπίσαμε και ο καπετάνιος τα προσέλκυσε κοντά μας σφυρίζοντας με τη σφυρίχτρα του και μας συνόδευσαν πλάι στην πλώρη για μεγάλο κομμάτι της διαδρομής.

Δυστυχώς όμως, παρότι είναι τόσο αξιαγάπητα, ο άνθρωπος παραμένει ο μοναδικός φυσικός τους εχθρός. Πετρελαϊκή ρύπανση, μόλυνση από τη συσσώρευση τεχνητών χημικών ενώσεων στους ιστούς τους, όχληση, κλιματική αλλαγή, ηχορύπανση, παρενόχληση από σκάφη αναψυχής, απειλούν όλα τα είδη δελφινιών αλλά και τα υπόλοιπα θαλάσσια θηλαστικά. Tο ρινοδέλφινο θεωρείται επίσης «Τρωτό», σύμφωνα με το Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων Ειδών Ζώων της Ελλάδας (Αθήνα, 2009) και παρ'όλο που οι ακόλουθες εικόνες δεν είναι πολύ ωραίες, συναντάμε εξίσου συχνά και νεκρά δελφίνια.

δελφίνι σε αποσύνθεση στη διαδρομή Λιμνιώνας-Μίας στην Κέφαλο

νεαρό νεκρό δελφίνι στο Kavo Paradiso στην Κέφαλο

Σχετική ανάρτηση από συνάντηση με δελφίνια κατά τη διάρκεια πεζοπορίας στην Kos Voice: Ένα κοπάδι δελφινιών στην Κω...  και
Νεκρό δελφίνι σε μερική αποσύνθεση κοντά στο Μαστιχάρι (φώτο)

Πηγή: WWF-Δελφίνι 

Ποια δελφίνια κολυμπάνε στην Ελλάδα  

Φωτογραφίες: Sophia Karagianni

ΚΑΛΟ ΜΗΝΑ ΚΑΙ ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ ΜΕ ΤΟ ΕΘΙΜΟ ΤΗΣ ΙΝΔΙΚΤΟΥ

ΚΑΛΟ ΜΗΝΑ ΚΑΙ ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ ΜΕ ΤΟ ΕΘΙΜΟ ΤΗΣ ΙΝΔΙΚΤΟΥ

τα ματσάκια "αγιάζονται" με 40 κύματα

1η Σεπτέμβρη σήμερα, αρχή της Ινδίκτου και σύμφωνα με την ορθοδοξία αρχή του εκκλησιαστικού έτους. Καλή χρονιά!!

7:00 π.μ, χαράζει στο Αιγαίο και ξεκινά η διαδικασία...

Ένα από τα ομορφότερα και παλαιότερα έθιμα στο νησί της Κω αναβίωσε και φέτος από το Λύκειο Ελληνίδων. Το πανάρχαιο έθιμο με τις αρμαθιές των καρπών της αφθονίας της γης γίνεται κάθε χρόνο την 1η του Σεπτέμβρη με την ανατολή του ήλιου, γύρω στις 7:00 π.μ στην παραλία στο Ακταίο, απέναντι από την αστυνομία, σηματοδοτώντας την έναρξη της χρονιάς.

τα περσινά ματσάκια πετάγονται στη θάλασσα

Πανέμορφα ματσάκια με ρόδι και σταφύλι για την αφθονία, σκόρδο για την βασκανία , πλατανόφυλλα για την δύναμη και τη μακροζωία και κλαδάκια ελιάς για την καρποφορία, αγιάστηκαν στα κύματα.

Κάποια ματσάκια είχαν μικρές παραλλαγές, μικρά κομμάτια από δίχτυ για τους αλιείς, αλλά και αμάραντα.

παραλλαγή με δίχτυ

εδώ χρησιμοποιούν κι αμάραντα

Αμίλητες οι κυρίες που συμμετείχαν μάζεψαν νερό σε μπουκαλάκια από 40 κύματα και 40 μικρά λευκά χαλίκια όπως απαιτεί το έθιμο που έφτασε ως τις μέρες μας διαιωνίζοντας τις λατρευτικές τελετές προς τη θεά Δήμητρα.

Το ματσάκι με το ρόδι, το σταφύλι, το πλατανόφυλλο και το σκόρδο θα φυλαχτεί όλη τη χρονιά στα εικονίσματα και του χρόνου τέτοια μέρα θα πεταχτεί στη θάλασσα πριν φτιαχτεί το καινούριο. Το ίδιο και το μπουκαλάκι με το θαλασσινό νερό από τα 40 κύματα και τα 40 μικρά χαλικάκια.

Το έθιμο ολοκληρώνεται με το πέρασμα μέσα απ' τον πλάτανο του Ιπποκράτη, ή αγκαλιάζοντας τον κορμό του πλατάνου για να αποκτήσουμε τη μακροζωία του.

*Ο Σεπτέμβρης είναι ο ένατος μήνας του χρόνου. Το όνομά του, όμως, σημαίνει έβδομος, από το λατινικό septem= εφτά. Ήταν έβδομος ο Σεπτέμβρης, όταν το έτος των Ρωμαίων άρχιζε από τον Μάρτη· πριν δηλαδή καθιερωθεί ως πρωτοχρονιά η 1η Ιανουαρίου. Η 1η Σεπτεμβρίου ήταν επίσης για τους Ρωμαίους η τρίτη πρωτοχρονιά (εκτός από την 1η Μαρτίου), η οποία μάλιστα διατηρήθηκε και στο Βυζάντιο και είναι ακόμη, όπως ξέρουμε, η αρχή του εκκλησιαστικού έτους. Την 1η Σεπτεμβρίου οι Ρωμαίοι την ονόμαζαν indictio (= ινδικτιώνα). Η λέξη αποδόθηκε στα ελληνικά με τον όρο επινέμησις και σημαίνει κατανομή των φόρων.

Σε πολλά μέρη της Ελλάδας η 1η Σεπτεμβρίου ονομάστηκε και ονομάζεται Αρκιχρονιά ενώ η παραμονή της, η 31η Αυγούστου Κλειδοχρονιά, γιατί κλειδώνει ο παλιός ο χρόνος και ξεκλειδώνει ο καινούργιος.

Τα έθιμα που συνδέονται με τα περάσματα (πέρασμα από κάτι που τελειώνει σε κάτι καινούργιο που αρχίζει) ονομάζονται στη Λαογραφία «διαβατήρια έθιμα».
Με πληροφορίες από: Ρεπορτάζ Μαρίας Παπαζαχαρίου για το ΔΗΡΑΣ
και Έθιμα Ινδίκτου
Κείμενο, Φωτογραφίες: Sophia Karagianni