ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΟΥ ΑΡΡΕΝΑΓΩΓΕΙΟΥ
Ο ναός βρίσκεται κοντά στα όρια της τειχισμένης Ιπποτικής πόλης, κοντά στην Αρχαία Αγορά της Κω και χρονολογείται στην μεταβυζαντινή περίοδο. Είναι ένας σχεδόν τετράγωνος μονόχωρος ναός με ημικυκλική αψίδα με 8 κυκλικά και 4 ορθογώνια παράθυρα που δίνουν πλούσιο φως στο εσωτερικό. Στο Ιερό Βήμα αρχαία ενεπίγραφη μαρμάρινη πλάκα και μαρμάρινος ορθογώνιος βωμός αποτελούν την Αγία Τράπεζα. Ανήκει στην Ενορία Αγίου Νικολάου.
Δίπλα στο Ναό βρίσκεται ο τάφος του Αρχιεπίσκοπου Κώου Γεράσιμου (1838) και της μητέρας του Ανθούλας (1811), η οποία χάθηκε στη μεγάλη επιδημία πανώλης που κράτησε ως το 1814 κι έμεινε γνωστή ως το "πρώτο θανατικό". Επίσης, εκεί είναι θαμμένοι κι ο Αλέξιος Θυμανάκης (1912-1977) και η Ελένη Θυμανάκη (Καραμήτζου) (1922-1987) και οι γονείς τους.
Το 1842, με απόφαση του Μητροπολίτη Κυρίλλου και των προκρίτων της «Χώρας», ο ναός συνεισέφερε στα έξοδα της «Αλληλοδιδακτικής Σχολής» της Κω, η οποία ήταν σχολείο της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και λειτουργούσε με την «αλληλοδιδακτική μέθοδο» σύμφωνα με την οποία οι μαθητές των τελευταίων τάξεων δίδασκαν τούς μαθητές των πρώτων.
Σύμφωνα με τη Μητρόπολη Κω στα τέλη του 18ου αιώνα αποτελούσε μετόχι του ναού της Αγίας Μαρίνας και βρισκόταν μέσα σε περιφραγμένο αμπελώνα με αγροτικό οίκημα. Αργότερα, με την ίδρυση του Αρρεναγωγείου (Αστική Σχολή Αρρένων) ο ναός περιλαμβάνεται στην αυλή του σχολείου και παίρνει την προσωνυμία Άγιος Γεώργιος του Αρρεναγωγείου.
 |
| ο ναός την περίοδο της ανκαίνισής του |
Το 1882 ιδρύθηκε η Αστική Σχολή Αρρένων (Αρρεναγωγείο) σε κτίριο δίπλα στο ναό. Στο ισόγειο λειτουργούσε το σχολείο και στον πρώτο ὄροφο κατοικούσε ο επίσκοπος του νησιού. Την ίδια περίοδο τη φροντίδα του Ναού ανέθεσε η Ιερά Μητρόπολη στην οικογένεια του πρόκριτου Αντωνίου Παντελόγλου. Ο ναός ανακαινίσθηκε ξανά το 1892 με χορηγία της κόρης του, Αικατερίνης Αντωνίου Παντελόγλου, συζύγου του Αλεξίου Θυμανάκη.
 |
| στο υπέρθυρο υπάρχει μαρμάρινη πλάκα στην οποία αναγράφεται "Ο θείος ούτος ναός του Αγίου Γεωργίου ανοικοδομήθη εις αιωνίαν μνήμηνΑικατερίνης Α. Παντελόγλου 1892" |
Η εκκλησία για πολλά χρόνια, μέχρι την ανέγερση του Μητροπολιτικού Ναού του Αγίου Νικολάου, ο οποίος καταστράφηκε στο σεισμό, υπήρξε Μητροπολιτικός Ναός. Μετά τον σεισμό του 1933, ενώ το Αρρεναγωγείο καταστράφηκε, ο ναός του Αγίου Γεωργίου ήταν από τα λίγα κτίρια που διασώθηκαν. Μάλιστα, επειδή την ημέρα του σεισμού ο ναός γιόρταζε, λειτουργούσε σ' αυτόν ο Πατριαρχικός Επίτροπος του νησιού, Αρχιμανδρίτης Φιλήμων Φωτόπουλος (οι Ιταλοί κατακτητές δεν επέτρεπαν τοποθέτηση νέου Επισκόπου).
 |
| από το εσωτερικό του ναού |
Με την πάροδο του χρόνου το κτίσμα του ναού του Αγίου Γεωργίου υπέστη σημαντικές φθορές και κατέστη επιτακτική ανάγκη για τη συντήρηση και ανακαίνισή του. Για το λόγο αυτό, με φροντίδα τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Κώου και Νισύρου κ.κ Ναθαναήλ έγιναν εκτεταμένες εργασίες ανακαίνισης με αποτέλεσμα τον Απρίλιο του 2014 να γίνουν τα θυρανοίξια και να παραδοθεί ο ναός ανακαινισμένος.
Church of Saint George Arrenagogeiou (of the Boys' School)
The church is situated at the limits of the walled Hospitaller burg, in the neighbourhood later known as Chora and dates from the late Byzantine period. Typologically, it is a single-aisle church with semicircular apse, almost square in plan and roofed by a heavy dome. The eight arched windows of the dome, together with the four rectangular ones in the sidewalls fill the interior with light. The altar table in the bema consists of an inscribed marble plaque and a rectangular marble altar. On the northeat side of the church there is the tomb of the Archibishop Gerasimos of Kos (1838) and his mother Anthoula, who died in 1811 in the plague epidemic that lasted until 1814 and was known as "the first of deaths".
According to codices in the Archive of the Metropolis of Kos Island, in the late 18th century St. George was a dependency (metochion) of the church of St Marina and stood in a fenced vineyard with farm building. During the first half of the 19th century and until the building of a new metropolitan church (the pre-eartquake church of St. Nicholas), it served this purpose. It seems that during this period the church had a large property, owning 14 "houses" and 3 "shops". In 1842, consequent upon a decision of the Metropolitan of Kos, Kyrillos, and the primates of Chora, it contributed with the income from the vineyard to the Lancastrian School, a primary school run according to the monitorial system, in which older pupils taught the rudiments to the younger ones.
 |
| αρχαία αρχιτεκτονικά μέλη διάσπαρτα και εντοιχισμένα στο ναό |
In 1882, when the Arrenagogeion (Elementary School for boys) was founded, after a decision of the Community of Kos and with the permission of the Ottoman authorities, the church was included in the schoolyard and took the prosonym of St George tou Arrenagogeiou. At about this time, responsibility for its care was assumed by the family of primate Antonios Panteloglou, who belonged to the first six-member council of elders (demogerontia), which was appointed in 1843. According to the sources, the church was renovated in 1892 at the expenses of his daughter, Aikaterini, wife of Alexios Thymanakis.
 |
| ο ναός το 2011 με ένα δέντρο (μάλλον αβραμιθιά) μπροστά στον αύλειο χώρο |
 |
| ...και το 2017 ανακαινισμένος χωρίς το δέντρο |
The church was one of the few buildings to survive the catastrophic earthquake, which struck Kos on its feast dat of St George, on the 23rd of April 1933. On the other hand, the building of the Boys' school was destroyed.
 |
| ένα από τα αγαπημένα μου θέματα στη φωτογραφία, το πλαίσιο μέσα στο πλαίσιο, μου προσφέρει η διπλή θύρα του ναού σε διαφορετικές λήψεις από το 2011 ως το 2017 |
Ministry of Culture-4th Ephorate of Byzantine Antiquities
