ΜΑΡΑΘΙ, ΤΟ ΝΗΣΙ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΤΗ

ΜΑΡΑΘΙ, ΤΟ ΝΗΣΙ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΤΗ 

Υπάρχει μια ημερήσια εκδρομή, ίσως η ωραιότερη στα Δωδεκάνησα, με αφετηρία τους Λειψούς αλλά και τη Λέρο και την Πάτμο που πάντα ονειρευόμουν να την κάνω γιατί είχα ακούσει και είχα δει τόσα πολλά, που χρόνια ολόκληρα ήταν στο bucket list μου. Τελικά, κατάφερα το καλοκαίρι του 2018 να κάνω αυτήν την πολυπόθητη εκδρομή με το σκάφος Rena από τους Λειψούς, η οποία περιελάμβανε ένα τουρ στο Μακρονήσι, τα Ασπρονήσια, τα Τηγανάκια και το λιμάνι των Αρκιών, και το Μαράθι. 

Στο Μαράθι είχα πάει πρώτη φορά από την Πάτμο τη δεκαετία του '90. Δεν έχω αναμνήσεις από εκείνη την πρώτη φορά. Θυμόμουν ένα μικρούτσικο νησάκι, μια παραλία κι ένα-δυο ταβερνάκια. 

Το 2018 που επέστρεψα ήταν σαν να μην είχα πάει ποτέ ξανά. Το ημερόπλοιο έφτανε στο Μαράθι την ώρα του μεσημεριανού, μετά από δεκάδες βουτιές στα διάφανα νερά στο Μακρονήσι, τα Ασπρονήσια και τα Τηγανάκια. Μετά από κολύμπι ωρών, εξαντλημένοι, φτάναμε στο Μαράθι για να φάμε σε ένα από τα τρία ταβερνάκια του νησιού για μια ώρα. Το αναφέρω, γιατί τις δύο φορές που πήγα με ημερόπλοιο στο Μαράθι, προλαβαίναμε ίσα ίσα να κάτσουμε, να παραγγείλουμε, να φάμε και να πληρώσουμε. Η αλήθεια είναι ότι εκείνη τη φορά φάγαμε στον "Παντελή" ένα μελανούρι με χόρτα που θα το θυμόμαστε για τη νοστιμιά του και μάλιστα σε πολύ καλή τιμή. 

Το μόνο που πρόλαβα να κάνω πριν αρχίσει να κορνάρει το σκάφος για να μαζευτούμε ήταν να πάω στο εκκλησάκι πάνω από την ταβέρνα "Παντελής", τον Άγιο Παντελεήμονα, για να ανάψω ένα κεράκι και να βγάλω λίγες φωτογραφίες.

Είναι γνωστό πια τοις πάσι ότι τους Λειψούς τους ερωτεύτηκα και μετά από κείνο το πρώτο 15νθήμερο που πέρασα εκεί το 2018 άρχισα να πηγαίνω ολοένα και συχνότερα. Κι όσο περισσότερο γνώριζα τους ντόπιους, κι έκανα φίλους, τόσο περισσότερο άρχισε και η πραγματική μου επαφή με το Μαράθι, διότι απλά πηγαίναμε με σκάφος και ξεχνούσαμε να φύγουμε. Έκτοτε έχω πάει πολλές φορές και μακάρι να καταφέρω να σας μεταφέρω λίγη από την ομορφιά του.

Το Μαράθι είναι ένα νησάκι 355 στρέμματα ανατολικά της Πάτμου με συνολική ακτογραμμή περίπου 4 χιλιόμετρα. Βρίσκεται στο Αρχιπέλαγος των βορείων Δωδεκανήσων, κρυμμένο ανάμεσα στους Λειψούς, στους Αρκιούς και την Πάτμο. Το πραγματικό όνομα του νησιού είναι Μάραθος αλλά μόνο Μαράθι θα τ' ακούσετε. Λέγεται, ότι το μισό νησί ανήκει στην Πάτμο.

Το Μαράθι έχει αυτήν την στιγμή τρεις μόνιμους κατοίκους, τρία αδέρφια, τον Μιχάλη, τον Δημήτρη και την Πόπη Κάβουρα. Μετά από τηλεφωνική συνομιλία με την κα Πόπη, τη μία εκ των τριών μόνιμων κατοίκων, βέρα Μαραθιανή, πληροφορήθηκα τα ακόλουθα: Το Μαράθι έχει ιστορία 900 χρόνων. Ο παππούς του πατέρα της, που έζησε ως 105 χρονών, έκανε 24 παιδιά στο Μαράθι. Κάποια στιγμή ο πληθυσμός στο Μαράθι έφτασε τους 69 κατοίκους.

Οι γονείς της κυρίας Πόπης, ο Θεολόγος και η Μαρία Κάβουρα, έκαναν επτά (7) παιδιά και μεγάλωσαν όλα στο ψηλότερο σημείο του νησιού εκεί που βρίσκονταν τα σπίτια, όπου πια υπάρχουν μόνο τα ερείπια αυτών των σπιτιών καθώς οι τελευταίοι κάτοικοι κατέβηκαν στα χαμηλά τη δεκαετία του '80.

το αλώνι

Πέντε από τα επτά παιδιά είναι εν ζωή, ο Μιχάλης (ο γνωστός και ως Πειρατής), ο Δημήτρης, η Πόπη, ο Σταύρος-που δεν ζει μόνιμα στο Μαράθι, καθώς και μια αδερφή, την Ειρήνη που ζει στη Ρόδο.

ο Μιχάλης Κάβουρας, γνωστός ως Πειρατής, η "μασκότ" του Μαραθιού

ο Δημήτρης Κάβουρας

ο Σταύρος Κάβουρας

η Πόπη Κάβουρα, με τον Μαζά (κατά κόσμον Γιάννη Κάβουρα)

 

Το εστιατόριο του Παντελή υπάρχει στο Μαράθι από το 1978, ήταν το πρώτο εστιατόριο στο νησί, μία πράσινη πινελιά στο βραχώδες και άγονο τοπίο του συμπλέγματος των Αρκιών. Με πολύ σκληρή δουλειά, προσωπική εργασία και μεράκι, όπως αναφέρεται στο site τους, ο Παντελής Αιμιλιανός, η Κατίνα και τα δύο τους παιδιά Μανώλης και Τούλα, αποφάσισαν μετά από δεκαπέντε χρόνια απουσίας στη μακρινή Αυστραλία να εγκατασταθούν στο Μαράθι για να φτιάξουν το δικό τους μικρό παράδεισο στην Ελλάδα, δημιουργώντας τον "Παντελή" και τον ξενώνα "Ναυτικός" που φιλοξενεί για διαμονή και φαγητό αρκετούς επισκέπτες από όλο τον κόσμο, τους καλοκαιρινούς μήνες.

Η οικογένεια Κάβουρα διατηρεί τις δυο από τις τρεις ταβέρνες που υπάρχουν στο νησί, ο "Πειρατής" του Μιχάλη και της Πόπης (η Πόπη είναι και η μαγείρισσα του Πειρατή με πεντανόστιμους μεζέδες) από το 1990, και ο "Σταυράκος" του Σταύρου από το 2002. Όπως βλέπουμε την παραλία φτάνοντας, τέρμα αριστερά είναι ο "Πειρατής", στο κέντρο ο "Σταυράκος" και δεξιά ο "Παντελής".

ο "Πειρατής" μας δείχνει την ιστορία της πολυτάραχης ζωής του σε παλιές φωτογραφίες

Το Μαράθι αποτελεί καταφύγιο όχι μόνο για τα πουλιά που φιλοξενούνται στον καταπράσινο κήπο της οικογένειας Αιμιλιανού, αλλά και ησυχαστήριο για πολύ κόσμο που θέλει να βρεθεί μακριά από τα φώτα του πολιτισμού και τους θορύβους των μεγάλων πόλεων. Υπέροχη βλάστηση, δέντρα καταπράσινα (πεύκα και αρμυρίκια), φοίνικες και μαστιχιές (ναι! μαστιχιές), πικροδάφνες, ιβίσκοι και ηλιοτρόπια συνθέτουν το παραδεισένιο τοπίο.

αρμυρίκια

ιβίσκος

ηλιοτρόπια

λευκή βιολέτα του γυαλού

Στο νησί υπάρχει μόνο μία παραλία. Δεν υπάρχουν δρόμοι, ούτε καταστήματα, ούτε αυτοκίνητα (αλλά παρ' όλ' αυτά οι τρεις μόνιμοι κάτοικοι φορολογούνται κανονικά) ή οτιδήποτε άλλο θα μπορούσε να ταράξει τη γαλήνη της φύσης εκτός από τα κουδουνάκια των κατσικιών που βόσκουν ελεύθερα πάνω στο νησί. Παρ' όλο που δεν υπάρχουν δρόμοι, υπάρχει μία και μόνη "λεωφόρος": η Λεωφόρος του Αγίου Νικολάου.

Αν ακολουθήσεις τη "λεωφόρο" θα συναντήσεις αρχικά τις "μαστιχιές" (μοιάζουν πολύ με σκίνους), θα βγεις στο διάσελο (κορυφογραμμὴ μεταξὺ δύο υψωμάτων) όπου θα συναντήσεις ένα πανέμορφο εκκλησάκι, του Αγίου Νικολάου.

Ένας ακόμη παράδεισος από πικροδάφνες σε όλα τα χρώματα. Να προνοήσετε να έχετε το κλειδί της εκκλησίας. Θα το πάρετε από την οικογένεια Κάβουρα. Η θέα από το εκκλησάκι είναι μαγική. Εκεί δίπλα βρίσκεται τα ερειπωμένα σπίτια που κατοικούνταν ως το 1985 περίπου.

από το εσωτερικό του Αγίου Νικολάου

Ακριβώς κάτω από το εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου, πολύ καλά κρυμμένη, κυριολεκτικά κάτω από τα πόδια σου, βρίσκεται μια θολωτή κατασκευή,που οι ντόπιοι ονομάζουν "Θόλο" αλλά δεν γνωρίζουν ακριβώς την αρχική της χρήση, παρά μόνο ότι χρησιμοποιήθηκε σαν δεξαμενή για τα όμβρια ύδατα.

Επικοινώνησα με τη φίλη αρχαιολόγο Βασιλική Χριστοπούλου, της έστειλα τις φωτογραφίες και απ' ό,τι φαίνεται πρόκειται εξαρχής για δεξαμενή με αρχική τοιχοδομία μεταβυζαντινής περιόδου (βησσαλωτό). Έχει επιδιορθώσεις /τροποποιήσεις μεταγενέστερες, εξ' ού και το σφραγισμένο παράθυρο στη στενή πλευρά, όταν η δεξαμενή είχε καταργηθεί. Θεώρησα ότι μπορεί να επρόκειτο για εκκλησία, καθώς υπήρχαν αγγεία στην τοιχοδομία που θα μπορούσαν να είναι ηχητικά αλλά μου απάντησε πως συχνά βάζουν αγγεία για αερισμό και τα λίγο φαρδύτερα αγγεία χρησίμευαν κ ως οπή ελέγχου/καθαρισμού.

Το Μαράθι αποτελεί ιδανικό προορισμό για όσους θέλουν στις διακοπές τους να γευτούν την γαλήνη και την ηρεμία της φύσης, τα διάφανα γαλαζοπράσινα νερά για κολύμπι, την αμμώδη παραλία και όμορφες προβλήτες για ηλιοθεραπεία και χαλάρωση, απομονωμένους χώρους για διάβασμα σε συνδυασμό με το πολύ καλό φαγητό και άφθονο ποτό (προτείνω σούμα). 

Σε αυτή τη γωνιά της γης, οι άνθρωποι είναι πάντα χαρούμενοι. Ντόπιοι κι επισκέπτες. Υπάρχει μια απλότητα και μια ηρεμία σα να σταματάει ο χρόνος.

ο Γιάννης Νικηταράς με έναν ροφό

επισκέπτες από την Πάτμο

επισκέπτες από τη Λέρο

κι η δική μου η παρέα-ήρθαμε από τους Λειψούς

Όλα τα προϊόντα που χρησιμοποιούν στα ταβερνάκια είναι από μικρούς παραγωγούς σε γύρω νησιά και πάντα υπάρχουν  ολόφρεσκα ψάρια και θαλασσινά από τους ντόπιους ψαράδες και ντόπιο κατσικάκι.

μπουρού

ο Μαζάς και τα στρείδια

η ψησταριά του πειρατή ετοιμάζεται

Στο νησί υπάρχουν δωμάτια για όσους επιθυμούν να μείνουν κάποιες μέρες σ' αυτόν τον επίγειο παράδεισο, στη φύση, την ηρεμία, παρέα με αυθεντικούς νησιώτες, σε απόσταση αναπνοής από τη θάλασσα. Και οι τρεις ιδιοκτήτες των παραλιακών ταβερνών μπορούν να παρέχουν διαμονή σε περίπου 50 επισκέπτες.

Υπάρχουν άνθρωποι που αγαπούν τόσο το Μαράθι, που για δεκαετίες επιστρέφουν κάθε χρόνο και περνούν μεγάλο διάστημα στο νησί. Μια τέτοια είναι η περίπτωση του Pete Fronk, Ολλανδού καλλιτέχνη, οποίος εδώ και 30 χρόνια θεωρείται οικογένεια από τους Μαραθιανούς, καθώς περνάει μεγάλο διάστημα εκεί κάθε χρόνο (3-6 μήνες) ζωγραφίζοντας και βγάζοντας φωτογραφίες. Στην ταβέρνα "Πειρατής" εκτίθενται κάποια από τα έργα του.

Από Λειψούς μπορείτε να κάνετε την εκδρομή με τα πέντε νησάκια με το Rena και το Χαρούλα, ή απλά να ναυλώσετε τη Χαρούλα ή κάποιο άλλο σκάφος για να περάσετε τη μέρα μόνο στο Μαράθι.

η Χαρούλα δίπλα σε Ελβετούς επισκέπτες

Στο Μαράθι δεν υπάρχει κυριολεκτικά τίποτα να κάνεις, εκτός από κολύμπι, μικρή βόλτα στη φύση, άφθονο φαγητό και ποτό. Αν αυτό σου ακούγεται δελεαστικό, έχεις βρει τον παράδεισό σου. Κι εγώ, δεν κρατιέμαι να ξαναβρεθώ εκεί το καλοκαίρι με το Μαζά και το Μαυράκη, ν' ακούω τις ιστορίες του Πειρατή και να τσουγγρίζουμε στην υγειά μας με σούμα από τη Σάμο.

Σχετική ανάρτηση: Χαρούλα PRIVE Cruises Lipsi 

Πηγή: Προφορική Μαρτυρία Πόπης Κάβουρα, Pantelis Marathi

https://www.portnet.gr/paraliaka-portnet/2839-diakopes-me-ton-peirath.html

Φωτογραφίες: Sophia Karagianni